Американскиот претседател Џо Бајден треба да ги засили напорите за рестартирање на нуклеарниот договор со Иран, во спротивно може да избие „катастрофална нова војна“ на Блискиот исток, изјавија поранешниот генерален секретар на НАТО Хавиер Солана и поранешниот шведски премиер Карл Билд во заедничка статија за Вашингтон пост.
Политичарите забележаа дека активностите на американските власти, како што е прогласувањето на Корпусот на Исламската револуционерна гарда за терористи или одлуката на американскиот Сенат да вклучи ненуклеарни прашања во нуклеарниот договор, речиси сигурно ќе го попречат обновувањето на договорот. Во исто време, европските сојузници на Вашингтон, напротив, ги вложуваат сите напори за дипломатско решение во текот на преговорите од 2015 година.
„Сега Европејците повторно станаа локомотива на преговорите со надеж дека ќе стават крај на нуклеарната криза и ќе избегнат нова катастрофална војна на Блискиот Исток, пишуваат Солана и Билд.
Тие потсетија на искуството на Западот во преговорите со Советскиот Сојуз за контрола на оружјето, нагласувајќи дека Соединетите Држави и нивните сојузници го направија тоа за сопствената национална безбедност, а не поради желбата да го поддржат раководството на СССР или да ги подобрат односите со Москва. Според политичарите, Западот треба да се придржува до истата логика во преговорите за нуклеарниот договор со Техеран.
„Бајден треба сериозно да размисли за неговата пасивност кон Иран и да најде начин напред – во спротивно ќе влеземе во друг непоканет конфликт“, заклучија Солана и Билт.
Во 2015 година, Обединетото Кралство, Германија, Кина, Русија, САД, Франција и Иран потпишаа нуклеарен договор – Заеднички сеопфатен план за акција (JCPOA), кој вклучуваше укинување на санкциите во замена за ограничување на иранската нуклеарна програма. Во мај 2018 година, американскиот претседател Доналд Трамп се повлече од JCPOA и ги врати санкциите против Техеран. Како одговор, Иран најави етапно намалување на обврските од договорот, откажувајќи се од ограничувањата за нуклеарните истражувања, центрифугите и нивото на збогатување ураниум.
Во Виена се водат преговори за обновување на JCPOA и укинување на санкциите на Вашингтон против Техеран; на 27 декември 2021 година започна осмата рунда. Уште во текот на седмиот, во декември, страните постигнаа договор за два нацрт-договори, во кои европската страна ги вклучи позициите на Иран.
Според претставникот на Техеран Багери Кјани, разговорите се одвиваат добро, но портпаролот на американскиот Стејт департмент Нед Прајс го оцени напредокот во Виена како „скромен“ и ја повика Исламската Република сериозно да го сфати ова прашање. Со враќањето на партиите во нивните престолнини на крајот на март, преговорите беа прекинати. Иранското Министерство за надворешни работи за ова ја обвинува американската администрација.
