Бугарија веќе отворено се заканува со вето на Скопје за преговорите со ЕУ

„Ако мешаната комисија за историја не работи до јуни и властите во Скопје продолжат да ја фалсификуваат историјата, Бугарија нема да се согласи да почнат претпристапните преговори со Северна Македонија“. Ова го изјавил европратеникот Андреј Ковачев (ГЕРБ / ЕПП) за Еуроактив Бугарија.

Тој најавува дека до јуни Европската комисија има рок да изработи платформа за почнување на преговорите за членство со Скопје и Тирана. Потоа треба да се одржи меѓувладина конференција, на која одлуката мора да биде едногласно изгласана. Засега нема датум за оваа конференција. Можеби тоа ќе се случи по завршувањето на хрватското претседателство на Советот на ЕУ на 30 јуни, кога ќе започне германското претседателство.

Од декември, лани, т.н. историска комисија помеѓу бугарските и македонските (северномакедонските – како што не’ именува бугарскиот медиум) историчари реално не работи. Создадена е според Договорот за добрососедство меѓу Софија и Скопје, кој му претходеше на Преспанскиот договор за името на Северна Македонија. Скопје тврди дека работата на комисијата е одложена поради одложените избори и кризата со коронавирусот.

„Не гледам како една академска комисија на историчари и лингвисти, заснована на договор, ратификуван од обете страни, во кој јасно се наведува дека овој комитет своите наоди ќе ги заснова целосно на историски споменици, каква врска има со изборните пресметки во која било од државите. Ние сме категорично против прекинување на работата на комисијата во предизборната кампања во Скопје. Тие се академици, а не политичари “, рекол Ковачев за ЕУРАКТИВ Бугарија.

Тоа се академици, а не политичари

Една од причините за блокадата на комисијата беше оставката на владата на премиерот Зоран Заев, откако Скопје не ја доби поканата за членство во ЕУ во првиот обид минатата година. Ова ја втурна земјата во политичка криза и индиректно ги парализираше историчарите од Скопје.

Сепак, и пред тоа, комитетот не забележа успех. Историчарите се запознале со општата средновековна историја на двата народа, но тогаш започнала дискусијата за ренесансата и ослободителните борби. Тогаш комисијата заглави на личноста на Гоце Делчев. Во Бугарија нема сомнение дека е Бугарин, но скопските научници инсистираат на тоа дека неговите политички ставови и неговата борба за независна Македонија се клучни за личноста на Гоце Делчев.

Уште потешко е да се постигне договор за нашата историја за време на Втората светска војна.

Минатата година претпристапниот процес за Северна Македонија и Албанија беше блокиран од францускиот претседател Емануел Макрон, но тогаш тој се согласи да даде зелено светло на процесот за Скопје. Аргументот беше дека земјата се согласи на огромен компромис, со промена на уставното име за решавање на спорот со Грција.

Во тоа време, Бугарија гласаше за почеток на разговорите, но предупреди дека може да стави вето во секој момент ако Скопје продолжи да ја фалсификува заедничката историја на двата народа.

Добар и лош полицаец

Пред помалку од една недела, бугарскиот премиер Бојко Борисов ја повика бугарско-македонската комисија да ја расчисти контроверзната приказна. Потоа ги отфрли прашањата дали Софија може да го запре Скопје на патот кон Европската унија.

„Не сакам да се плашите од блокирање. Она што нè плаши е коронавирусот. Брзо решавање на случај по случај, име по име. Поддршката за Северна Македонија отсекогаш била и е изразувана повеќе пати. Сега историската комисија треба да стави крај на контроверзните теми. Сè е во рацете на Македонците“, рече Борисов во интервју за македонската телевизија Сител.

Иако премиерот лично не испрати ултиматуми, тој јасно стави до знаење дека Бугарија не ја прифаќа сегашната состојба. Медиумите во Северна Македонија известуваат дека Бугарија го повикува Скопје да се откаже од наметнување македонски јазик и македонското малцинство во Бугарија, со цел да ги продолжи преговорите за пристапување.

„Си имаме бугарски јазик и си зборуваме, вие зборувате на кој било јазик што го сакате. На каков јазик зборувам со вас? Кој е преведувач?“, Изјави Борисов во разговорот со македонскиот новинар за време на интервјуто.

Сепак, сега шефот на групата бугарски европратеници од ГЕРБ / ЕПП, Андреј Ковачев, упати ултиматум до надлежните во Скопје.

Пред неколку дена избувна политичка бура во Северна Македонија заради интервјуто со професорот Денко Малевски, кој е првиот министер за надворешни работи на Македонија. Тој објасни дека Бугарите и Македонците биле еден народ, но рече дека сега не е така и луѓето од обете страни на границата тргнале по различни патишта.

Малевски е правник и дел од тимот на претседателот на Северна Македонија, Стево Пендаровски, кој веднаш се дистанцираше од позициите на советникот. Од Будимпешта, поранешниот премиер Никола Груевски ја нападна тезата на професорот Малевски, а од Софија, Красимир Каракачанов одговори на зовриената атмосфера, бранејќи го професорот.

Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.