Европската централна банка го објави своето најголемо зголемување на каматните стапки во историјата во обид да ја смири рекордната инфлација во еврозоната, а три клучни каматни стапки беа зголемени за 75 базични поени.
„Овој голем чекор води транзиција од преовладувачкото високо приспособливо ниво на референтни стапки на нивоа кои ќе обезбедат навремено враќање на инфлацијата до среднорочната цел на ЕЦБ од 2 отсто“, се вели во соопштението на Управниот одбор на банката.
На пазарите им беше истакнато и дека „во следните неколку состаноци Управниот одбор очекува дополнително зголемување на каматните стапки со цел ублажување на побарувачката и заштита од ризикот од постојано нагорно поместување на инфлаторните очекувања“.
Управниот совет одлучи да ги зголеми трите клучни каматни стапки на ЕЦБ за 75 базични поени. Според тоа, каматните стапки на главните операции за рефинансирање и каматните стапки на маргиналната кредитна линија и на депозитната линија ќе се зголемат на 1,25%, 1,50% и 0,75%, соодветно, од 14 септември 2022 година.
Со овој потег, ЕЦБ ја следи политиката на Федералните резерви на САД, која изврши две големи зголемувања на стапките од 0,75 поени во јуни и јули. Исто така, доаѓа нешто повеќе од еден месец откако ЕЦБ го направи првото зголемување во последните 11 години за 0,5 отсто, што е повеќе од очекуваното.
Главниот мандат на централните банки е да ја држат инфлацијата под контрола, а една од главните алатки со кои располагаат се каматните стапки, кои тие можат да ги користат за да направат трошоци за задолжување – а со самото тоа и потрошувачка и вложувања – или поевтини или поскапи како што стануваат пониски или повисоки. Со ова комерцијалните банки ќе позајмуваат поскапи пари.
Сепак, постои ризик зголемувањето на каматните стапки да доведе до побавен раст бидејќи потрошувачите и бизнисите го одложуваат трошењето.
Инфлацијата во 19-те земји од еврозоната минатиот месец достигна рекордни 9,1 отсто, поради растот на цените на енергенсите, особено на гасот.
Франкфуртската институција, која се обидува да ја задржи инфлацијата на околу 2%, во својот најнов квартален билтен за прогнози рече дека инфлацијата треба да почне да се намалува во втората половина на оваа година, но предвидува дека ќе достигне 3,5% во 2023 година и 2,1% во 2024 година.
Во меѓувреме, економскиот раст се очекува да остане пригушен оваа година и благо да се зголеми следната година.
Повиците ЕЦБ да им се придружи на Федералните резерви на САД во поагресивно зголемување на каматните стапки беа поттикнати од податоците на еврозоната кои покажуваат дека инфлацијата се зголеми на рекордни 9,1 отсто во август, додека невработеноста падна на рекордно ниско ниво од 6,6 отсто.
