Изгледите за светската економија се влошија оваа година поради хронично високата инфлација, зголемените каматни стапки и неизвесноста како резултат на колапсот на две големи американски банки, објави во вторникот Меѓународниот монетарен фонд (ММФ), намалувајќи ја својата прогноза за глобалниот економски раст.
ММФ сега прогнозира раст оваа година од 2,8 отсто, што е намалување од 3,4 отсто во 2022 година и помалку од проценката за 2,9 отсто за 2023 година што ја даде во претходната прогноза во јануари, објави АП.
Фондот соопшти дека можноста за „тврдо приземјување“, во која зголемените каматни стапки го ослабуваат растот толку многу што ќе предизвика рецесија, „нагло се зголемила“, особено во најбогатите земји во светот. Тие услови, исто така, ги зголемуваат ризиците за глобалната финансиска стабилност, предупреди Фондот.
„Ситуацијата е сè уште кревка“, изјави за новинарите во вторникот Пјер-Оливие Гуриншас, главен економист на ММФ, додавајќи дека преовладуваат ризиците од надолна линија.
ММФ, кредитна организација со 190 земји-членки, предвидува глобална инфлација од седум отсто оваа година, што е намалување од 8,7 отсто во 2022 година, но повеќе од јануарската прогноза од 6,6 отсто за 2023 година.
„Инфлацијата е многу поупорна отколку што се очекуваше дури и пред неколку месеци“, напиша Гуринчас во најновата светска економска перспектива на ММФ.
Постојаната висока инфлација се очекува да ги принуди Федералните резерви на САД и другите централни банки да продолжат да ги зголемуваат каматните стапки и да ги задржат на или блиску до нивниот врв подолго време за да се борат против растечките цени. Зголемените трошоци за задолжување се очекува да го ослабат економскиот раст и потенцијално да ги дестабилизираат банките кои се потпираа на историски ниски стапки.
Гуринчас веќе предупреди дека повисоките каматни стапки „почнуваат да имаат сериозни несакани ефекти за финансискиот сектор“.
Годишниот извештај на Фондот за глобалната финансиска стабилност, исто така објавен денеска, содржи препораки за меѓународните креатори на политики: „Креаторите на политиката можеби ќе треба да го приспособат ставот на монетарната политика за да ја поддржат финансиската стабилност“, односно може да го преиспитаат темпото на зголемување на каматните стапки што го имаат за цел за да се намали инфлацијата.
Фондот предвидува 25 отсто шанси глобалниот раст да падне под два отсто во 2023 година. Тоа се случи само пет пати од 1970 година, со последен пат Ковид-19 ја попречи глобалната трговија во 2020 година.
ММФ предвидува и можност од 15 проценти за „сериозно надолно сценарио“, поврзано со глобална рецесија, во која светското економско производство би се намалило.
Глобалната економија, предупредува Фондот во извештајот, „влегува во опасна фаза во која економскиот раст останува низок според историските стандарди, финансиските ризици се зголемени, но инфлацијата сè уште не е намалена“.
ММФ објави проценки за скромно подобрување на економиите на САД и Европа, кои се покажаа поотпорни од очекуваното дури и со многу повисоки каматни стапки и шокот од руската инвазија на Украина. За САД се очекува раст на БДП од 1,6 отсто, а за еврозоната 0,8 отсто.
Според проценките на фондот, македонската економија годинава ќе порасне за 1,4 отсто, а следната за 3,6 отсто.
