Притисоци врз медиумите и непочитување човекови права

Стејт департментот го објави извештајот за човековите права за 2017 година во кој за Република Македонија забележува дека  Законот им овозможува на обвинетите да комуницираат со адвокат по свој избор, но властите не секогаш ги информирале притворените лица правилно за тоа право и не секогаш им дозволуваат да се консултираат со адвокат пред да се поднесат жалба.

Исто така  Уставот предвидува слобода на изразување, вклучително и за новинарите, но притисокот на владата врз медиумите,  неказнетоста на сторителите на насилство врз новинари и други членови на медиумите и медиумскиот пазар поделен по политички и партиски линии, продолжува да биде проблем, се нотира во ивештајот Република Македонија на Стејт департментот за почитување на човековите права.

Во образложението за човековите права в о РМ постојат случаи кога полицијата повикала осомничени и сведоци во полициските станици на „информативни разговори” без да ги извести за нивните права и без присуство на правен советник, се вели во извештајот.

Извештајот нотира дека Народниот правобранител добил две жалби за произволно апсење, а голем број случаи на високи лица од претходните години не се решени поради континуирани одложувања на судењата.

Судството не покажа независност и непристрасност, а судиите се предмет на политичко влијаниеи корупција. Резултатите од многу судски постапки се појавија предодредено, особено во случаите кога обвинетите имале ставови или презеле дејства против владата, стои во извештајот на Стејт департментот. Несоодветното финансирање на судството продолжува да ги попречува судските операции и ефективноста.

Според годишниот извештај на Народниот правобранител за 2016 година, вториот најголем број граѓански претставки (577 или 15 проценти) што ги примаше правобранителот се однесуваше на судскиот систем. Заклучно со септември, народниот правобранител примил 363 претставки во врска со судскиот систем, се наведува во извештајот на Стејт департментот за човековите права во Македонија.

Во делот за слободата на медиумите извештајот на Стејт департментот, заклучува дека иако повеќето владино рекламирање беше прекинато во 2015 година, постојат извештаи дека  претходната влада се обидела да ја попречи медиумската критика со упатување политички реклами во провладини медиуми пред формирањето на новата влада во мај.

 На 22 август владата ги прекина сите реклами кои се платени од владата во комерцијалните медиуми, вклучувајќи ги телевизиите и радијата, печатените, билборди и интернет портали, со исклучок на социјалните медиуми. Оваа политика стана задолжителна за сите државни  агенции и беше охрабрена и за локалните власти, се наведува во извештајот.

Медиумите и известувањето продолжува да се дели по политички линии.

Има веродостојни извештаи дека новинарите се соочуваат со други опструкции додека се обиделе да ја информираат јавноста за настани. На пример, 21 новинар беа под забрана да известуваат, а шестмина новинари беа тепани додека известуваа за демонстрациите што подоцна резултираа со насилен упад во зградата на парламентот на 27 април, се нотира во извештајот на Стејт департментот.

Дополнително, извештајот на Стејт департментот нотира, дека има извештаи дека претходната влада вршела притисок врз новинарите што резултирало со автоцензура.

– Новинарите известуваа за поголемо владино мешање кога ги опфаќаа темите чувствителни на претходната влада. Медиумите во приватна сопственост тврдеа дека рутински добиле повици од властите на највисоките нивоа на власта кои диктираат како и што да известуваат во врска со политичките прашања, се вели во извештајот.

Во врска со законото заклевета, дел уредници и сопственици на медиуми изразија загриженост дека високите казни ќе промовираат понатамошна автоцензура. Исто така, имаше тврдења дека поранешната влада го користела статутот како алатка за целите на политичките противници.

Според ЗНМ, од 23 ноември имало околу 39 случаи на клевета поврзани со новинари, уредници и / или медиумски менаџери или сопственици кои чекаат пред суд.

Владата не го ограничи или го наруши пристапот до интернет или цензурирање онлајн содржини. Нема официјални извештаи дека владата ги следи приватните онлајн комуникации  без соодветен правен налог, се наведува во извештајот на Стејт депармнетот.