Реакции и санкции по руското признавање на републиките во Донбас

Одлуката на рускиот претседател Владимир Путин во понеделникот да ги признае Доњецка Народна Република (ДПР) и Народната Република Луганск (ЛПР) како независни од Украина, предизвика одговори кои се движат од воодушевување во Донбас до осуда во Киев и западните престолнини.

Признавањето на Путин и неговото барање за распоредување војници во странство добија едногласна поддршка во рускиот парламент во вторникот, но и речиси универзална осуда од колективниот Запад, при што САД, Обединетото Кралство и ЕУ брзо тргнаа да воведат санкции кон Москва.

Еве како се одвиваше ситуацијата досега.

САД ја санкционираат Русија и новопризнаените држави

Американскиот претседател Џо Бајден во понеделникот потпиша извршна наредба за санкции за двете републики во Донбас. Прес секретарот на Белата куќа, Џен Псаки, појасни дека секоја нова инвестиција, трговија и финансирање од страна на лица од САД до, од или во ДПР и ЛПР ќе бидат забранети. Бајден се надоврза на „првата транша“ од новите санкции за Русија во вторникот поради, како што тврдеше, „почетокот на инвазијата“ на Украина. Најавувајќи ги економските ограничувања, американскиот лидер инсистираше на тоа дека „руската елита и членовите на семејството“ ќе бидат погодени, тврдејќи дека проектот за гасоводот „Северен тек 2“ „нема да се придвижи напред“, и дека санкциите ќе помогнат „да се отсече руската влада од западните финансирање“ со забрана на трговијата со нејзиниот државен долг. Бајден, исто така, нареди дополнителни 800 американски војници да бидат прераспоредени во Естонија, Латвија и Литванија од другите бази во Европа, додека инсистираше на тоа дека Вашингтон „нема намера да се бори против Русија“.

ЕУ тврди дека нејзините санкции „ќе и’ наштетат на Русија“, Велика Британија е насочена кон „најтесниот круг на Путин“

Највисокиот дипломат на ЕУ, Жозеп Борел, во вторникот објави пакет санкции за кои тврди дека „мноуг ќе и’ наштетат на Русија“. Тој рече дека мерките, за кои се договорија министрите за надворешни работи на ЕУ, ќе бидат насочени кон 27 поединци и ентитети, како и сите 351 член на рускиот парламент кои гласаа за признавање на двете отцепени републики. Борел тврди дека руските трупи веќе биле во Донбас, но не го нарече нивното наводно присуство „целосна инвазија“. Иако ветува уште повеќе санкции во зависност од дејствијата на Москва во Украина, ЕУ додаде дека е сè уште отворена за дипломатија. Во меѓувреме, во Обединетото Кралство, премиерот Борис Џонсон во вторникот воведе санкции за, како што рече, „внатрешниот круг на Путин“, насочени кон пет руски банки и замрзнувајќи ги имотите на на три „поединци со многу висока нето вредност“ – Генадиј Тимченко, Игор Ротенберг и Борис Ротенберг – за кои Лондон верува дека се блиски соработници на Путин. Џонсон предупреди дека ќе следат повеќе казнени мерки. Во понеделникот, британската министерка за надворешни работи Лиз Трус изјави дека руското признавање на републиките во Донбас „сигнализира крај на процесот во Минск“, додавајќи дека Москва избрала „пат на конфронтација наместо дијалог“.

Германија ја стопира сертификацијата Северен тек 2

Во вторникот, германскиот канцелар Олаф Шолц објави дека Германија привремено ќе го запре процесот на сертификација за гасоводот Северен тек 2, заеднички проект на Русија и ЕУ на кој се противат САД, поради признавањето на ДПР и ЛПР од Москва. Гасоводот, кој ќе транспортира руски природен гас до Германија и понатаму кон остатокот од Европа, како неговиот оперативен близнак Северен тек, е завршен и чека конечно одобрение од Берлин, но постојано беше одложуван поради бирократски пречки. Германската министерка за надворешни работи Аналена Баербок претходно тврдеше дека признавањето на отцепените републики од страна на Москва „намерно ги негира долгогодишните напори во форматот Нормандија и од ОБСЕ“.

НАТО ги поздравува санкциите, ги отфрла барањата на Русија

Воениот блок НАТО предводен од САД во вторникот ги поздрави економските санкции наметнати од западните сојузници на Киев. Генералниот секретар на НАТО Јенс Столтенберг рече дека признавањето на отцепените републики од страна на Москва „дополнително го поткопува суверенитетот и територијалниот интегритет на Украина, ги еродира напорите за решавање на конфликтот и ги крши договорите од Минск“ – и покрај тоа што Русија постојано инсистира дека не е страна во конфликтот и со што не подлежи на спогодбите. Столтенберг особено ја пофали одлуката на Германија да го запре сертификацијата на Северен тек 2, нарекувајќи ја кризата „најопасниот момент за европската безбедност во една генерација“. Шефот на НАТО инсистираше на тоа дека алијансата нема да го прифати примарното барање на Москва да го запре нејзиното ширење кон исток и формално да одбие да прифати земји како Украина и Грузија, кои граничат со Русија. Тој повторно тврдеше дека блокот не може да „компромиси“ за нејзините принципи на таканаречената политика на отворени врати и „членство во НАТО од прва и втора класа“.

Сојузниците на Русија одат против западното жито

Во меѓувреме, Куба, Венецуела и Никарагва ги признаа и ДПР и ЛПР, додека Сирија рече дека се подготвува да го стори тоа. Ниту Кина, ниту Индија не му се придружија на Западот во говорот против рускиот потег во ОН, дури и откако генералниот секретар на ОН Антонио Гутереш го нарече „кршење на територијалниот интегритет и суверенитет на Украина“. Пекинг ги повика сите страни вклучени во конфликтот на воздржаност, нагласувајќи дека дипломатијата и дијалогот се претпочитаниот пат за решавање на кризата.

Москва ги евакуира дипломатите од Киев

Руските дипломати во Украина „станаа цел на агресивни дејствија“, соопшти во вторникот Министерството за надворешни работи во Москва, објавувајќи ја евакуацијата на дипломатскиот персонал од Киев. Во соопштението на министерството се обвинува Украина дека не обезбедува соодветна безбедност, што е обврзана да го прави според Виенската конвенција, додавајќи дека дипломатите добиваат „закани за физичко насилство“. Амбасадата во Киев и конзулатите во Одеса, Лавов и Харков постојано беа нападнати, истакна Москва, објавувајќи ја одлуката за „евакуација на персоналот на руските странски мисии во Украина… во блиска иднина“. Засега не е објавена временска рамка за евакуација, ниту детали за тоа дали Москва планира да задржи ограничен дипломатски кор во Украина.