Партијата на Додик на лотарија ја загуби контролата врз парламентот на БиХ

Во понеделникот политичката партија предводена од Милорад Додик остана без контролниот пакет во Домот на народите на Парламентот на Босна и Херцеговина, откако едно од петте места во српската пратеничка група во ова тело отиде кај опозициската Партија за демократски напредок (ПДП), која ја отвори теоретската можност за реорганизација на владата на државно ниво.

На ПДП ѝ беше доделен мандат во Домот на народите со извлекување на топчињата одржано во седиштето на Централната изборна комисија во Сараево, по судска постапка во која се утврди исправноста на гласањето во парламентот на Република Српска по изборите во 2022 година.

Домот на народите се состои од тројца претставници од секој конститутивен народ делегирани од парламентите на ентитетите. Овој дом мора да го потврди секој закон донесен од Претставничкиот дом, а услов за тоа е гласање на најмалку двајца претставници од секој национален клуб. Сојузот на независните социјалдемократи (СНСД) на Додик досега имаше четири претставници во пратничката група на Србите, а опозициската Српска демократска партија (СДС) имаше еден.

Судската пресуда утврди дека парламентот на Република Српска претходно наводно неоправдано ги означувал гласачките ливчиња со кои ПДП претходно можела да го номинира својот кандидат за пратеник во Домот на народот, а имајќи предвид дека таа партија и СНСД имаа подеднаква поддршка од претставниците во ентитетскиот парламент, за тоа кој ќе го добие мандатот беше одлучено со лотарија.

Ненад Вуковиќ, генерален секретар на ПДП, кој доби мандат во Домот на народите, им рече на новинарите дека првиот чекор на неговата партија сега ќе биде иницијатива за замена на сегашното состав на Советот на министри (владата) на БиХ.

„За нас ова е најлошиот состав на Советот на министри досега“, рече Вуковиќ, додавајќи дека промената на односот на силите во Домот на народите на државниот парламент може да ја промени политичката ситуација во цела Босна и Херцеговина.

Партијата на Додик е дел од владејачката коалиција на државно ниво, во која се вклучени и HDZ BiH, на хрватскиот ентитет, и трите партии од бошњачкиот граѓански блок, имено SDP BiH, Нашата партија (NS) и Народ и Правда (NiP). Оваа коалиција коалиција е блокирана од март бидејќи Додик одбива да соработува откако високиот претставник Кристијан Шмит тогаш наметна технички промени во изборниот закон, па Советот на министри не може да предлага закони.

За да го замени Советот на министри, ПДП, или актуелната опозиција во Република Српска, мора да обезбеди поддршка од HDZ BiH и „тројката“ бошњачки партии во двата дома на државниот парламент. Вуковиќ потврди дека засега нема гаранција дека може да се формира нова извршна власт, но ПДП смета дека „е време сите да го кажат своето мислење за ефективноста на сегашната, а потоа да донесат одлука што понатаму“.