Претседателот на Хрватскиот народен собор (HNS) на Босна и Херцеговина, Драган Човиќ, во понеделникот ја оцени како исклучително важна одлуката за формирање на Хрватска Република Херцег-Босна од пред 30 години, наведувајќи дека Хрватите во Босна и Херцеговина претежно преживеале таму каде што дејствувала таа, додека исчезнале и беа протерани од други области.
„Таа одлука беше многу значајна. Со тој чин ние како народ застанавме во одбрана на нашиот народ и на Босна и Херцеговина кога сфативме дека никој друг нема да организира и да се спротивстави на нападот на БиХ и загрозувањето на животите и имотот“, рече Човиќ во изјава за медиумите по положувањето венци и палењето свеќи во Мостар.
Човиќ додаде дека прво со формирањето на Хрватската заедница, а потоа и Хрватската Република Херцег-Босна, Хрватите успеале да го обезбедат својот опстанок во Босна и Херцеговина, која тој ја нарече нивна татковина.
„Факт е дека таму каде што не бевме организирани – настрада хрватскиот народ. Тие беа истерани, а најголемиот дел од нивниот имот беше запален и уништен. Среќен сум што успеавме да ги вклучиме сите институции на законодавната, извршната и судската власт на Хрватската Република Херцег-Босна како компонента на она што е денес наша татковина БиХ“, додаде лидерот на Хрватскиот народен собор на БиХ.
Во организација на Хрватската заедница ХерцегБосна (HZHB), беше организирана тркалезна маса со наслов „Фалсификување на историјата“. Претседателот на здружението, Иво Чолак, рече дека Хрватската Република Херцег-Босна е основана како дел од напорите за реорганизација на Босна и Херцеговина врз основа на планот за десет региони изготвен од дипломатот Венс Овен.
Писателот и публицист Дарко Јука рече дека бошњачката политика и медиумите ја фалсификувале историјата на Босна и Херцеговина од Татковинската војна со цел да ги стигматизираат Хрватите за да можат да бидат управувани по примерот на Србите од Југославија. Д-р Мијо Бељо од Факултетот за хрватски студии во Загреб оцени дека хрватско-бошњачката војна започнала со злосторство во јануари 1993 година во селото Дусини во Зеница, многу пред отворениот конфликт меѓу двата народа. Таму припадниците на 7-та муслиманска бригада убиле заробени хрватски војници и цивили.
Професорот по историја Ивица Глибушиќ го наведе примерот на Коњиќ, мнозински бошњачки град на северот на Херцеговина, каде според последниот попис спроведен од Католичката црква, имало само 676 хрватски католици, додека пред војната, според пописот од 1991 г., ги имало дури 11.546.
Хрватската Република Херцег-Босна официјално стана составен дел на Федерацијата БиХ по потпишувањето на Вашингтонскиот договор во пролетта 1994 година, а сите нејзини институции официјално престанаа да работат во средината на 1996 година.
Меѓународниот кривичен суд за поранешна Југославија осуди шест поранешни функционери на Хрватската Република Херцег-Босна за етничко чистење на Бошњаците на територијата на Херцег-Босна, извршено како дел од здружен злосторнички потфат во кој биле вмешани и највисоките функционери на Хрватска.
