Да се има сопствено мислење и да се има знаење и способност да ги браните сопствените ставови е важен дел од животот и значаен дел од тоа кој сте како поединец. Со текот на годините сфатив дека секакво влегување во расправа со глупави и неразумни луѓе те исцрпува, а ретко решава нешто. Веќе престанав да се мачам да се расправам и објаснувам со ваквиот тип на луѓе. Затоа лично верувам дека подобро е да се повлечам отколку да влегувам во расправи кои не водат никаде. Кога влегувате во расправа со глупави и ограничени луѓе, обично не се работи за споделување идеи, или учење еден од друг. Наместо тоа, станува збор за обид да покажете дека сте подобри и попаметни од другата личност. Ако немате потреба за тоа, ваквото дебатирање никому не му помага. Тоа не менува ништо и не помага подобро да се разберете. Ваквите расправи се претвораат во борба за тоа кој може да вика погласно или да изгледа посилно, наместо за тоа што е вистина или има смисла.
Значи, без огледа на тоа дали сте излегле како победник во таквата расправа со некој кој не слуша или размислува за вашата гледна точка, всушност не значи дека сте добиле нешто важно. Тоа само значи дека сте можеле да зборувате погласно или подолго од некој друг, што и не е некоја вистинска победа. Кога ќе го сфатите ова природно е да избегнувате бескорисни расправи и да се фокусирате на расправи со луѓе кои се всушност значајни и корисни.
Накратко, расправите со глупави луѓе често се претвора во битка на ега, наместо во дискусија заснована на вистина и разум. Кога дискутирате со интелектуални инвалиди кои, за волја на вистината, се накотија во последно време, не очекувате дека се способни да ја раберат вашата поента. Тогаш и самата расправа ја губи својата смисла и цел. Затоа со годините сфатив дека да се биде зрел значи да се знае кога треба да се вклучиш во расправа и кога е подобро само да се замине. Поточно, сфатив дека треба да бидеш мудар: да не станеш заложник на сопствената интелектуална гордост. Зрелоста и мудроста вклучува признавање дека не секоја расправа мора да биде битка. Станува збор за претворање на моментите на незнаење во можности за образование и избегнување непотребни конфликти, особено кога се расправате со глупави луѓе кои повеќе се заинтересирани да ве испровоцираат отколку да водат вистинска дискусија. Баш ваква е денешната слика на отворените расправи во Македонија. За жал ниедна расправа во Македонија, барем досега, не понудила лек за глупоста – зашто не постои таков.
Секако дека расправите со глупави луѓе често имаат трајно емоционално влијание. Фрустрацијата, лутината и исцрпеноста можат да останат и да влијаат не само на вашето расположение, туку и на вашите односи и продуктивност. Препознавањето на ова може да ве мотивира да им дадете приоритет на разговорите што ве воздигнуваат, наместо ве исцрпуваат. Секој обид да ја докажеш својата поента ти ја троши енергијата и ја намалува способноста да се справиш со поважни работи. Веројатно сите се соочуваме со ситуации кога другите неправедно нè критикуваат или погрешно разбираат. Обидот да се браните, или да се расправате дека сте во право ретко дава добри резултати (освен ако другата личност не сака да дебатирате со него). Во животот е важно мудро да ги избирате битките. Запомнете, понекогаш најсилното нешто што можете да го направите е да го одржите вашиот мир, наместо да се вклучите во непотребна борба. Со фокусирање на одржување на мирот, особено кога сте во искушение да се расправате со глупави луѓе, давате моќна изјава за тоа што ви е навистина важно. Животот е премногу краток за да се помине во постојани несогласувања за работи кои не се важни на долг рок.
Во Македонија сум сфатил дека расправајќи и објаснувајќи се со глупоста ја поттикуваш. Во денешната ера на „пост-вистината“ се наоѓам себеси како се борам со секојдневниот налет на јавен дискурс што ја замаглува границата помеѓу фактите и фантазијата. Нашето сегашно доба навистина може да се карактеризира како златно доба на глупоста, бидејќи експлозивниот пораст на социјалните мрежи ја направи човечката глупост повидлива од кога било. Не сум од оние што ја потценуваат моќта на глупоста, која во комбинација со моќ и функција може серизно да го наруши животот на луѓето. Затоа одбив да бидам вовлечен во непотребни расправии и никогаш не го трошам своето време обидувајќи се да се објаснам со луѓето кои не можат, или не сакаат, да ве разберат. И, секако, не се расправам со глупаци бидејќи тие не се грижат за нивната репутација, но треба да внимавам на мојата. Ако се расправате со вакви луѓе тоа може сериозно да ја наруши вашата репутација, а луѓето би можеле да почнат да ве гледаат и вас како дел од нив. Со цел да ја одржите вашата интелектуална самопочит, избегнувајте расправи со глупави луѓе, зашто се премногу глупави да го сфатат тоа.
Автор: професор Звонимир Јанкуловски за НетПрес
