Додека пратениците во Скопје ја разгледуваат можноста за промена на името на земјата, Флора Јусуфи е една од илјадниците млади Македонци кои размислуваат за промена на државата. Дваесет и едногодишната студентка од Куманово вели дека планира да оди во странство по завршувањето на студиите, иако повеќе би сакала да остане. Проблемот со кој таа се соочува не е името на Македонија, туку недостаток на можности.
За Јусуфи и другите помлади Македонци падот на комунизмот и последователните конфликти досега требаше да им го отвори патот до светот на можности. Наместо тоа, дури и на најдобрите студенти им е тешко да бидат оптимисти во врска со иднината кога има слаби изгледи за вработување.
Што се однесува до мене, мислам дека не постојат било какви услови за живот во Македонија. Учам Европските студии. Сакам да научам германски што е можно поскоро, а потоа ќе одам некаде во странство, изјави Јусуфи за РСЕ/РЛ.
Македонскиот парламент на 15 октомври отвори расправа за предложените уставни амандмани за промена на името на земјата во Република Северна Македонија и евентуално да го реши деценискиот спор со соседна Грција. Промената, која произлегува од договорот што беше постигнат во јуни меѓу македонската и грчката влада, предвидува Атина да ги отфрли своите приговори за пристапувањето на Поранешната Југословенска република во НАТО и ЕУ, во замена за преминувањето на името.
Атина и многу Грци велат дека името Македонија имплицира територијални и културни претензии на северно-грчкиот регион со истото име. Грција како член на ЕУ и НАТО стави вето на поканите на Македонија за влез во двете организации. Но овој потег може да го отвори патот кон економските придобивки што ги носи членството во западните структури, но малку е веројатно дека тие ќе бидат доволно брзи за помладите Македонци, од кои речиси половина се невработени.
Главната причина за напуштање на земјата е битката за постоење, односно, решавање на проблемот со вработувањето, вели Зоран Илиески, извршен директор на Коалицијата на младински организации.
Кога Југославија се распадна во 1991 година, многумина сметаа дека Македонија е нејзината најсиромашна република. Со текот на годините не се промени многу, при што македонската економија почна да слабее по финансиската криза во последниве години.
Вкупната стапка на невработеност останува тврдоглаво висока над 20 отсто, додека просечната месечна нето плата од околу 350 евра е најниска во регионот.
За Денис Зандевски (29), овие бројки се многу подобри од оние со кои се соочуваат младите Македонци како него обидувајќи се да го најдат своето место во економијата.
Кога ќе видите дека изнајмувањето на стан е од 150 до 200 евра, а вашата плата е околу 200 евра, тогаш навистина ништо не останува за вас, вели тој, додавајќи дека ИТ можеби е единствениот сектор каде што има перспективи, вели Зандевски.
За да ја подобри состојбата, владата година започна проект наречен „Гаранција за младите“ која го зголемува вклучувањето на младите невработени лица на пазарот на трудот. Планот е дел од иницијативата на ЕУ која започна во 2012 година.
Министерот за труд и социјална политика, Мила Царовска вели дека високиот интерес за проектот е охрабрувачки за земја во која речиси една четвртина од 2,1 милион граѓани се проценува дека живеат во странство.
Младите во Македонија се една четвртина од населението и тие се една од најголемите маргинализирани групи. Тие се борат со лошото образование, високата невработеност и малкуте можности за просперитет. Тие очајно сакаат да видат напредок кон просперитетна средина, вели Дона Костуранова од Младинскиот образовен форум.
Но Јана Ивановска е еден од Македонците што го надминуваат овој тренд.
Таа ја напушти земјата пред една деценија во потрага по нов живот, но по скоро шест години реши да се врати. По студирањето дизајн во чешкиот главен град Прага, таа сега живее во Скопје каде што има своја канцеларија.
Сепак, таа сочувствува со нејзината генерација иако увидела дека „тревата не е нужно позелена од другата страна“.
Беше како што замислував дека ќе биде. Значи, многу можности за младите луѓе, можности да се докажат, да учат, да напредуваат. Но решив да се вратам од Прага бидејќи ми недостигаа луѓето што ги сакам и топлината што ја чувствувам овде, вели таа за нејзиното време во странство.
