Методот KiVa е иновативна финска програма против малтретирање во училиштата, базирана на истражувања и докази за да се спречи агресија и да се запре вознемирувањето во и надвор од училиштата.
Промовира лична благосостојба и образование и обезбедува соодветни алатки за искоренување на случаите на малтретирање и вознемирување, како и постојано следење на ситуацијата во училиштата.
Вклучува план за сите ученици фокусиран на превенција од малтретирање, како и серија активности што треба да се преземат кога ќе се открие случај на вознемирување и да се стави крај на ситуацијата
Што е методот KiVa?
Тоа е фински метод кој се бори против малтретирањето, промовирајќи ја благосостојбата и образованието на училиште. Таа е насочена кон тоа да има не само најдобар образовен систем, туку и еден од најдобрите системи против малтретирање.
KiVa доаѓа од финскиот збор „Kiusaamista Vastaan“ што значи против малтретирање. Создаден е на Универзитетот во Турку во 2007 година, а го спроведуваат експерти по оваа тема и го финансира Министерството за образование и култура.
Дури 90 отсто од училиштата во Финска го користат овој метод, кој веќе се проширува и се применува во други училишта во Белгија, Шведска, Естонија, Обединетото Кралство, Нов Зеланд и Шпанија, што го докажува неговиот успех и ефективност.
KiVa е научно докажано со бројни научни студии, а се проценуваат и неговите ефекти. Покрај тоа, професионалците кои го користат овој метод мора да бидат обучени во програмата.
Оваа програма се фокусира на намалување, спречување и контролирање на малтретирањето на учениците од секаков вид, вклучително и сајбер-малтретирањето. Фокусот е првенствено на сведоците и случајните минувачи и е клучен аспект на програмата, наместо да се фокусира само на жртвата или жртвите.
„KiVa се обидува да ги промени правилата што ја регулираат групата. Во групата се другите, оние луѓе кои не малтретираат, кои набљудуваат, кои се сведоци и кои се смеат. Преку оваа невербална комуникација тие ја пренесуваат пораката дека тоа што се случува е забавно или добро, дури и ако имаат поинакво мислење“, вели Кристина Салмивали, професорка по психологија и една од креаторите на програмата.
Целта е групата да види дека вознемирувањето не е забавно, дека не треба да се толерира, дека не треба да се гледа како детски работи и дека не мора да се усвојува пасивен и неутрален став.
Групата треба да учествува со запирање на вознемирувањето со тоа што не го поддржува вознемирувањето. Групата треба да обезбеди поддршка и заштита на жртвата за да види дека таа не е сама.
Содржина на програмата
Програмата се состои од три единици:
-За возраст од 6 до 9 години
-За возраст од 10 до 12 години
-За трансфер во средно образование, достапно само во Финска
Има специфичен материјал за наставници, ученици и родители, тоа е програма која е трајно вградена во училиштата.
Се состои од 10 лекции и работи изведени во текот на курсот, каде што учениците посетуваат настава, дебатираат, спроведуваат активности и групна работа за вознемирување и почитување на другите.
Учениците добиваат лекции како да го подобрат соживотот и знаењето за различните видови вознемирување, заедно со лекции за почит и емпатија, учење преку материјали за поддршка, аудиовизуелни материјали, видео игри. Како и материјали за наставници и разговори за родители.
Дополнително, беше поставено и виртуелно поштенско сандаче за оние ученици кои не сакаа да ја претстават својата ситуација пред другите соученици и преку него да кажат дека се жртви или учениците да пријават ситуации на кои биле сведоци.
Има и рекреативци, кои всушност се студенти кои носат рефлектирачки елеци, за да ја подигнат свеста и да запомнат дека и тие се одговорни за безбедноста на сите.
Од друга страна, секое училиште има тим од тројца професионалци кои реагираат веднаш штом дознаат за ситуација на малтретирање или сајбер-малтретирање.
„Прво делуваат како филтер, да препознаат дали се работи за систематско вознемирување. Тие потоа се среќаваат со жртвата за поддршка и помош. Разговараат и со вознемирувачите за да бидат свесни за нивните постапки и да ги променат“, објасни Кристина Салмивали.
Финска се смета за една од најиновативните земји во Европа и земја со еден од најдобрите образовни системи во светот, според извештаите на ПИСА.
Доказ за ефективноста
Во Финска, преку студија беше оценето дека методот KiVa го намалува малтретирањето и виктимизацијата и ја зголемува мотивацијата, академските достигнувања, перцепцијата за позитивна клима во групата, како и намалувањето на анксиозноста и депресијата.
По интервенцијата, 98 отсто од жртвите изјавиле дека нивната состојба е подобрена.
Податоците од повеќе од 1.000 фински училишта покажаа дека по првата година од спроведувањето на програмата, малтретирањето и вознемирувањето беа значително намалени.
Оваа програма ја освои европската награда за спречување на криминалот (2009), наградата за најдобра социјална политика (2012) и Националните награди во 2008, 2010, 2011 и 2012 година, пишува Lifepersona.com.
