Според истражувањето на консултантската компанија Deloitte, трошоците за живот се главната грижа на „генерацијата Зет“ (Gen Z – ЏенЗи) и Милениумците трета година по ред, при што приближно шест од десет испитаниците „зумери“ и „милениумци“ живеат од плата до плата.
Во истражувањето учествувале 23.000 испитаници од 44 земји, истражувајќи ги променливите околности на работната средина и социјалните искуства на овие генерации ширум светот.
Милениумците, познати и како „генерација Ипсилон“ (Gen Y), се демографска група која ја следи „генерацијата Икс“ и ѝ претходи на „генерацијата Зет“. Истражувачите и медиумите ги користат раните 1980-ти како почеток и средината на 1990-тите до раните 2000-ти години како завршни години на нивното раѓање, така што таа генерација обично се смета за луѓе родени од 1981 до 1996 година.
Генерацијата Зет, колоквијално позната како Зумери, е демографска група која ги наследи Милениумците и претходеше на Генерацијата Алфа. Од средината до крајот на 1990-те се нивните почетни години, од почетокот на 2010-тите нивните последни години од раѓање.
Во 13-то издание на глобалното истражување на Deloitte, 56 проценти од испитаниците на Зумерите и 55 Милениумци рекле дека живеат „од плата до плата“, што е зголемување за пет проценти за Генерацијата Зети три проценти за Милениумците во споредба со минатата година, а дополнително, три од десет не се чувствуваат безбедно.
Но, постои претпалзив оптимизам дека околностите би можеле да се подобрат. Нешто помалку од една третина од Зумерите и Милениумците веруваат дека економската ситуација ќе се поправи и подобри во нивните земји следната година. Ова е највисок процент од 2020 година, кога истражувањето беше спроведено непосредно пред почетокот на пандемијата на коронавирусот.
Она што укажува на овој оптимизам е фактот дека 48 отсто од Зумерите и 40 отсто од Милениумците очекуваат подобрување на нивните лични финансии во текот следната година.
Целта и уверувања
Дека целта е клучна на работното место ја потврдиле 86 отсто од испитаниците на Зумерите и 89 отсто од Милениумците. Овие генерации сè повеќе се подготвени да ги одбијат задачите и работодавачите врз основа на нивните лични етички или религиозни убедувања. Половина од Зумерите и 43 проценти од Милениумците одбиле задачи, а 44 проценти од Зумерите и 40 проценти од Милениумците велат дека ги одбиле работодавците.
Причините за одбивање на работодавачот или извршување на работната задача вклучуваат фактори како што се негативното влијание врз животната средина, придонес за нееднаквост преку неинклузивни практики и лични причини како што се недостиг од поддршка за менталното здравје на вработените и рамнотежата меѓу работата и животот.
Несигурности поради вештачшката интелигенција
Зумерите и Милениумците веруваат дека генеративната вештачка интелигенција (GenAI) значително ќе влијае на нивните кариери и на начинот на кој тие работат. 59 проценти од Зумерите и 52 проценти од Милениумците веруваат дека ширењето на вештачката интелигенција ќе ги поттикне да бараат нови работни места кои нема да бидат толку чувствителни на автоматизација, а решението го гледаат во квалификувани занаети и/или физичка работа.
Кога испитаниците размислуваат за генеративната вештачка интелифенција, најчесто тоа го поврзуваат со неизвесност.
Истражувањето, исто така, открива дека жените се чувствуваат понесигурни за GenAI од мажите и имаат помала веројатност да се чувствуваат удобно да работат со него.
Истражувањата покажаа дека Зумерите и Милениумците кои редовно користат генеративна вешташка интелигенција на работното место имаат поголема веројатност да чувствуваат самодоверба и возбуда отколку несигурност. Таквите поединци имаат поголема веројатност да веруваат дека GenAI ќе им го ослободи времето, ќе го подобри начинот на работа и ќе го подобри нивниот баланс меѓу работата и животот.
Сепак, од друга страна, честите корисници на GenAI имаат поголема веројатност да веруваат дека автоматизацијата управувана од генеративната вештачка иннтелигенција ќе ги елиминира работните места и ќе го отежне влезот на младите на пазарот на трудот.
Како одговор на овие видови грижи, двете генерации се фокусирани на преквалификација и обука. Сепак, 51 отсто од Зумерите и 45 отсто од Милениумците велат дека нивниот работодавец им обезбедува доволна обука за способностите, придобивките и вредноста на генеративната вештачка интелигенција.
Рамнотежата меѓу работата и животот е главен приоритет
Рамнотежата меѓу работата и животот продолжува да биде главен приоритет и за Зумерите и за Милениумците при изборот на работодавач.
Околу една третина од испитаниците кои редовно се чувствуваат вознемирени или под стрес велат дека нивната работа и рамнотежа меѓу работата и животот се главни придонесувачи за нивните нивоа на стрес, значително поттикнати од долгите работни часови.
Способноста да се одржи позитивна рамнотежа меѓу работата и животот е, исто така, нешто што најмногу му се восхитуваат кај нивните врсници, далеку над другите традиционални показатели за успех, како што се професионалните титули и материјалните добра. Сепак, многумина не ја постигнуваат посакуваната рамнотежа.
Минатата година била забележана континуирана промена кон повеќе работа на самото место на одвивање, при што речиси две третини од испитаниците изјавиле дека нивните работодавачи неодамна воведоа задолжително враќање на работа, враќајќи ги луѓето целосно или преминувајќи на хибриден модел. Овие обврски имале мешани резултати, со некои придобивки од известувањето како што се подобрено ангажирање, поврзаност и соработка, додека други се соочиле со зголемен стрес и намалена продуктивност.
Заштита на животната средина, компаниите и генерациите
Според Зумерите и Милениумците, заштитата на животната средина е општествениот предизвик на кој компаниите можат најмногу да влијаат кога станува збор за поттикнување промени. Двете генерации ги користат одлуките за кариера и однесувањето на потрошувачите за да поттикнат акција, бидејќи 62 проценти од Зумерите и 59 проценти од Милениумците велат дека се загрижени за климатските промени.
Околу половина од Зумерите, односно 54 проценти, и Милениумците, или 48 проценти, велат дека тие и нивните врсници вршат притисок врз нивните работодавачи да преземат акција за климатските промени, тренд што постојано се зголемува во последниве години.
Двајца од десет испитаници од Зумерите и од Милениумците веќе ги промениле работните места или индустријата поради еколошка загриженост, додека четвртина планира да го стори истото во иднина.
Како потрошувачи, околу 64 проценти од Зумерите и 63 проценти од Милениумците се подготвени да платат повеќе за да купат еколошки одржливи производи или услуги. Многумина од нив преземаат лични активности или планираат за иднината, како што се избегнување брза мода, намалување на патувањата со авион, усвојување вегетаријанска или веганска исхрана или купување електрични возила.