Цените на нафтата на меѓународните пазари во петокот близу нивото од 83 долари за барел, заклучувајќи ја годината во многу поскромен плус отколку претходната 2021 година поради стравувањата од глобална рецесија и слабеењето на побарувачката во Кина.
На лондонскиот пазар цената на барелот во раното попладневно тргување пониска за 35 центи отколку на затворањето на тргувањето во четвртокот и изнесуваше 83,11 долари. На американскиот пазар, пак, со барелот се тргуваше по речиси непроменета цена, од 78,50 долари.
Организацијата на земјите извознички на нафта (OPEC) во празничната седмица не ја објави цената на барелот од кошничката референтна нафта на нејзините членки. Минатиот четврток чинеше 81,14 долари.
Годината на заминување донесе сокот на цените на нафтата во март на 139,13 долари, највисокото по 2008 година, откако започна руската офанзива во Украина и беа воведени западните санкции без преседан против Москва и особено насочени кон нејзиниот енергетски сектор, што го поттикна стравувањата за снабдувањето на глобалниот пазар со руските барели.
Во втората половина од годинава цените остро се спуштија под притисокот а стравувањата дека високите цени на енергијата и континуираното подигнување на каматните стапки во САД, како и во ЕУ и другите индустриски најразвиени земји во светот, би можело да го турнат светот во рецесија.
„Годинава беше на пазарите на стоки исклучителна, одбележана со ризици во снабдувањето кои резултираа со засилени осцилации и зголемени цени. И следната година ќе биде неизвесна, со многу осцилации“, вели за Reuters Евра Ментеј од ING.
На лондонскиот пазар барелот би требало да ја затвори годината во плус од 6,9 отсто, откако во 2021 година поскапе за 50 отсто. На американскиот пазар цената би му требало да биде повисока за 4,4 отсто отколку во 2021-ва, кога скокна за 55 отсто. Во 2020 година на двата пазара паднаа, бидејќи побарувачката беше нарушена од пандемијата на коронавирусот.
„Инвеститорите претпазливо влегуваат во 2023 година, очекувајќи дополнително зголемување на каматните стапки и рецесија во земјите ширум светот“, вели Крег Ирлам од OANDA кој, исто така, прогнозира и силно неизвесна година.
Леон Ли од „CMC Markets“ смета дека цените на нафтата во петокот ги поткрепиле зачестените патувања на крајот од годината и најавената руска забрана за продажба на нафтата и нафтените деривати на земјите кои ќе се приклучат на ограничувањето на цента на нејзината нафта кои ги донесоа ЕУ, Г7 и Австралија.
„Следната година ќе балансираат меѓу тесното снабдување и намалената побарувачка поради влошениот макроекономски амбиент. Во 2023-та глобалната стапка на невработеност би требало остро да се зголеми, што ќе ја ограничува побарувачката на енергија. Затоа мислам дека цените на нафтата следната година би можела да падне на 60 долари“, појаснува Ли.
Кина годинава ги загрижи трговците поради строгите мерки во справувањето со епидемијата на Covid-19, кои ги затемнија надежите во закрепнување на побарувачката. Мерките беа неодамна ублажени, а Кина годинава забележа пад на побарувачката на нафта, по неколкуте години раст. Аналитичарите и натаму прогнозираат нејзино заздравување во следната година, но дури пои извесно време, имајќи број дека бројката заразени во последниот период повторно расте. Поради тоа, сѐ повеќе земји се решаваат за тестирања на патниците кои пристигнуваат од Кина, што повторно ќе доведе до одредено ограничување на масовните патувања во и од Кина.
