Нема проширување на Европската унија без укинување на едногласноста во одлучувањето, сметаат авторите на извештајот на Европскиот парламент усвоен во средата.
Петмината претставници на либералите, народњаците, социјалистите, зелените и левицата, четворица Германци и еден Холанѓанец, се автори на извештајот кој предлага измени на европските договори, меѓу другото за укинување на едногласноста во одлучувањето, зајакнување на законодавните овластувања на Европскиот парламент и формирање енергетска и одбранбена Унија. Извештајот беше прифатен во средата со 291 глас „за“ и 274 „против“.
„Од Договорот од Лисабон, светот драматично се промени“, изјави либералот Ги Верхофштад еден ден претходно во расправата за извештајот на пленарната седница во Стразбур, предупредувајќи дека ваквата Европска унија не е подготвена за „побруталниот свет“, ниту за проширување. .
„Реагираме премалку или предоцна бидејќи сме парализирани од едногласноста при донесувањето одлуки“, рече поранешниот белгиски премиер, кој тврди дека правото на вето и уцената станале „стандардна практика во ЕУ“.
Европскиот совет одлучува едногласно, а Советот на Европската унија го користи овој принцип при донесување одлуки за голем број „чувствителни“ прашања, како што се надворешната и безбедносната политика, финансиите, дел од одредбите во правосудството и внатрешните работи, членството во ЕУ и др.
Во рамките на Европската унија, во тек се дискусии за тоа дали едногласноста треба да се замени со квалификувано мнозинство за да се забрза донесувањето одлуки во алијансата, но на тоа се противат голем број земји.
Верхофштад и неговите колеги предлагаат создавање на „засилено“ квалификувано мнозинство во кое одлуките ќе ги носат две третини од членовите што претставуваат повеќе од 50 отсто од населението. Либералот тврди дека тоа „драматично ќе го подобри“ статусот на „помалите или средните членки“. Нагласи дека со тоа „не се создава европска супердржава“ и рече дека без оваа реформа „ЕУ не може да се прошири“.
Свен Симон од Европската народна партија (EPP) вели дека прашањето не е избор меѓу федерализмот и националните држави, туку начин ЕУ да стане пофокусирана и способна да дејствува.
„Мора да постигнеме одбранбен синдикат за да можеме да се браниме, што денес не е случај“, рече Симон, нагласувајќи ја потребата од енергетска соработка.
„Европа мора да ги заштити своите граници, што е невозможно без договор за миграциската политика која постојано е блокирана со вето. Потребна ни е и Европска комисија која е избрана на избори и може да биде изгласана надвор од власта“, рече Симон.
И се обрати на „загрижените колеги“ дека ова е „прв чекор на долг пат“, бидејќи за секоја реформа на договорот е потребно одобрение од сите членки.
Социјалистот Габриеле Бишоф рече дека реформите и проширувањето се „две страни на иста паричка“ и дека едната не може да постои без другата.
„Затоа е важно да ги разбереме импликациите од тоа. Не може да има 35 членови кои можат да стават вето, ние мора да бидеме поефикасни“, рече Германецот.
Претставникот на Зелените, Даниел Фројнд, го наведе унгарскиот премиер Виктор Орбан како пример за „една личност поради која е блокирана целата Европска унија“. „Тоа не е само недемократски, туку и безбедносен проблем“, рече тој.
Комесарот на Комисијата за меѓуинституционални односи и администрација, Марош Шефчович, во дискусијата рече дека светските кризи ги покажале ограничувањата на сегашната законска рамка.
„Следниот голем приоритет пред нас е проширувањето. Тоа може да биде катализатор за промени. Проширувајќи ја нашата Унија, можеме и да ја продлабочиме“, заклучи тој.
