Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен во петокот во Сараево потврди дека проширувањето на Европската унија ќе биде приоритетна задача во нејзиниот втор мандат, но предупреди дека пристапувањето на земјите кандидати ќе зависи исклучиво од спроведувањето на од нив се очекуваат реформи.
Фон дер Лајен беше во дводневна посета на Босна и Херцеговина како дел од турнејата низ земјите од Западен Балкан, а откако беше во четвртокот во Јабланица, најпогоденото место од поројните поплави од 4 октомври, во кои таму загинаа 19 лица, таа во петокот одделно разговараше во Сараево со членовите на Претседателството на БиХ и со претседателката на Советот на министри, Борјана Кришто.
Босна и Херцеговина во март доби одобрение од Европскиот совет за отворање на пристапните преговори, но оттогаш, поради политички блокади во владејачката коалиција, во оваа земја не можат да се преземат никакви конкретни чекори кои би овозможеле почеток на преговорите.
Владејачката партија не успеа да се договори и за програма за реформи кои се предуслов за пристап до фондот од шест милијарди евра, кои ЕУ ги обезбеди преку Планот за раст за Западен Балкан. Пристапот до тој фонд претходно оваа седмица беше одобрен од Европската комисија за сите пет други земји од регионот кои сакаат да станат членки на Унијата.
По средбата со Кришто, Фон дер Лајен најави продолжување на помошта за БиХ за отстранување на последиците од поплавите, како и дека за овие цели веднаш ќе одвои дополнителни 20 милиони евра.
„БиХ не треба да го пропушти планот за раст“
Според неа, и покрај тешкотиите, Босна и Херцеговина направила голем напредок на патот кон ЕУ, што се потврди и со одлуката за отворање на преговорите, но земјата има уште многу работа.
„Знам дека посветено работите на тоа“, рече Фон дер Лајен и додаде дека верува оти овие напори ќе дадат резултат, но за тоа е неопходно целата држава да дејствува обединето.
Рече дека во нејзиниот втор мандат, проширувањето на Унијата ќе биде на врвот на листата на приоритети и додаде дека Планот за раст е составен дел од тој процес и можност што БиХ не треба да ја пропушти, заедно со повлекување средства преку инвестицискиот план за Западен Балкан.
„Ние ја делиме истата визија за иднината во која БиХ ќе биде полноправна членка на ЕУ“, рече Фон дер Лајен.
Објасни дека процесот на пристапување ќе продолжи да се заснова на заслуги, па затоа е тешко да се одреди конкретна временска рамка или датум за секоја земја и ја охрабрува секоја од нив да ги спроведе бараните реформи што е можно поскоро.
Шефицата на ЕК посочи дека нема да има отстапки и смета дека БиХ може да ги исполни бараните услови, вклучително и усогласување на визниот режим со оној на ЕУ, на што лидерот на босанските Срби, Милорад Додик остро се противи во БиХ, кој одбива да дозволи воведување визи за Русите.
Кришто потврди дека Европската комисија сега понудила дополнителна помош од 20 милиони евра за отстранување на последиците од поплавите, додавајќи дека Босна и Херцеговина и должи голема благодарност на Европската комисија за секаков вид поддршка.
Коментирајќи ги назадувањата на европскиот пат, таа рече дека тоа делумно се должи на кампањата во пресрет на локалните избори во октомври, но дека сега очекува напредок.
Кришто рече и дека договорот на БиХ со Фронтекс, неопходен за подобра контрола на илегалната миграција, е договорен и подготвен за потпишување, а следната недела ќе биде потпишан договорот за соработка со Еуројуст, а ќе следи и подготовка на рамката за преговори. и профитабилно усогласување на спорните закони, на пример за гранична контрола, но и изборниот закон, кој сè уште става тежок товар на односите во Босна и Херцеговина.
„Не гледам дека (законите) се некои големи политички прашања за кои не можеме да се договориме“, рече Кристо, најавувајќи продолжување на преговорите и усогласувањето, вклучително и приклучувањето кон Планот за раст за Западен Балкан.