Демократската потпретседателка Камала Харис го стави републиканецот Доналд Трамп во дефанзива во борбената телевизиска дебата во вторникот со серија напади за абортусот, подготвеноста на Трамп да биде претседател и неговите бројни проблеми со судството, бидејќи и двајцата кандидати се обидоа да ја искористат дебатата за да ги придобијат гласачите, шест недели пред претседателските избори во САД, оценува Reuters.
Се чини дека поранешнaтa обвинителka Харис (59) повеќепати успеа да го испровоцира Трамп (78), што го натерало видно бесниот поранешен претседател да даде низа нервозни одговори.
Во еден момент таа ги спомна предизборните собири на Трамп, нагласувајќи дека луѓето често ги напуштаат рано „поради исцрпеност и досада“. На што Трамп одговори: „Моите собири, ги имаме најголемите собири, најневеројатните собири во историјата на политиката“, а потоа се сврте кон тврдењето дека имигрантите од Хаити во Спрингфилд, Охајо, „јаделе миленичиња“ на жителите таму. „Навистина е екстремно“, рече Харис смеејќи се.
Кандидатите се судрија околу прашања како што се имиграцијата, надворешната политика и здравствената заштита, но во дебатата немаше многу конкретни детали за политиката. Наместо тоа, агресивниот пристап на Камала Харис успеа да го стави во центарот на вниманието Трамп.
Трамп, кој помина неколку недели започнувајќи лични напади врз Харис – кои вклучуваа расистички и сексистички навреди – во голема мера избегнуваше навреди на почетокот на дебатата, но се повеќе се вознемируваше поради навредливоста на Камала Харис како што одминуваше времето.
Модераторите го прашаа Трамп за еден од тие напади кога тој во јули рече дека Харис неодамна „станал црнец“. „Не ми е гајле“, рече тој. „Каква и да сака таа да биде, добро ми е. Харис, кој има и црно и јужноазиско потекло, одговори: „Мислам дека е трагедија што имаме некој што сака да биде претседател кој постојано се обидувал во текот на својата кариера да ја користи расата за да го подели американскиот народ“.
Таа го критикуваше Трамп за неговата кривична пресуда за прикривање на исплата на тајни пари на порно ѕвезда, како и за други негови обвиненија и граѓанска пресуда за сексуален напад. Трамп негираше дека сторил нешто лошо и повторно ги обвини Харис и демократите дека ги организирале сите овие случаи без докази.
Трамп, исто така, го повтори своето лажно тврдење дека неговиот пораз на изборите во 2020 година се должи на измама, го нарече Харис „марксист“ и лажно тврдеше дека мигрантите се одговорни за големото зголемување на стапката на насилен криминал.
Осум недели пред изборите на 5 ноември, телевизиската дебата водена од ABC News, пред телевизиска публика од десетици милиони потенцијални гласачи, претставуваше и одлична можност и ризик за двајцата кандидати.
Неочекувано ракување
Дебатата започна со неочекувано ракување меѓу двајца политички ривали кои никогаш претходно не се сретнале. Харис му пријде на Трамп на говорницата, претставувајќи се по име, што е прво ракување на претседателска дебата од 2016 година.
Средбата беше особено важна за Харис бидејќи анкетите покажуваат дека повеќе од четвртина од веројатните гласачи не мислат дека знаат доволно за неа. Таа влезе во претседателската трка пред само седум седмици, откако актуелниот претседател Џо Бајден се откажа под притисок од неговите сопартијци.
Харис започна долг напад на ограничувањата за абортусот за време на дебатата, говорејќи страсно за жените на кои им е одбиена итна помош и жртвите на инцест кои не можат да ја прекинат бременоста поради забраните низ државата кои се зголемија откако Врховниот суд на САД во 2022 година го урна тоа право на федерално ниво. Таа пресуда беше овозможена со назначувањето на тројца конзервативни судии од страна на Трамп за време на неговото претседателствување, откако починаа судиите кои беа именувани во мандатите на претходните судии, главно во ерата на демократите.
Харис, исто така, тврдеше дека Трамп ќе поддржи национална забрана за абортус, што Трамп го негираше како лага. Во исто време, тој тврди дека Харис и демократите го поддржуваат чедоморството, кое – како што истакна модераторката Линзи Дејвис – е нелегално во секоја држава. „Како што реков, ќе слушнете еден куп лаги“, рече Харис.
Таа, исто така, се обиде да го поврзе Трамп со Проектот 2025, радикален конзервативен политички проект кој, меѓу другото, предлага проширување на извршната власт, укинување на еколошките регулативи и забрана за испорака на апчиња за абортус преку државните линии. Трамп возврати дека нема „никаква врска“ со Проектот 2025, иако некои од неговите советници беа вклучени во неговото создавање.
Конфликти околу економијата и надворешната политика
Кандидатите ја отворија дебатата фокусирајќи се на економијата, прашање што според анкетите го фаворизира Трамп. Харис ја нападна намерата на Трамп да воведе високи царини за странски стоки – предлог што таа го спореди со данок на промет за средната класа – истовремено пофалувајќи го неговиот план да понуди даночни олеснувања за семејствата и малите бизниси.
„Доналд Трамп нè остави со најлошата невработеност од Големата депресија“, рече Харис, мислејќи на неговото претседателствување од 2017 до 2021 година. Невработеноста достигна врв на 14,8 проценти во април 2020 година, а кога тој ја напушти функцијата беше 6,4 проценти. Во Големата депресија беше многу повисока.
Трамп го критикуваше Харис за продолжување на инфлацијата за време на администрацијата на Бајден, иако го прецени нивото на зголемување на цените. Тој, исто така, брзо се сврте кон неговото главно прашање, имиграцијата, повторно тврдејќи дека имигрантите од „лудачките азили“ ја минуваат јужната граница на САД со Мексико.
Инфлацијата, рече тој, „беше катастрофа за луѓето, за средната класа, за секоја класа“.
Кандидатите, исто така, разменија критики за војната меѓу Израел и Газа и руската инвазија на Украина, иако ниту еден од нив не понуди конкретни информации за тоа како ќе се обидат да стават крај на тие конфликти.
Харис го обвини Трамп дека е подготвен да се откаже од американската поддршка за Украина за да му се заблагодари на рускиот претседател Владимир Путин, нарекувајќи го Трамп „срам“, додека Трамп тврдеше дека Харис „го мрази“ Израел, што таа го негираше.
Претседателските дебати не мора да го менуваат мислењето на гласачите, но тие можат да ја променат динамиката на трката. Лошиот настап на Бајден против Трамп во телевизиската дебата во јуни го натера да се откаже од кампањата на 21 јули.
Во трка која повторно може да се сведе на десетици илјади гласови во неколку држави, дури и мала промена во јавното мислење може да го промени исходот. Според просечните резултати од анкетите спроведени од The New York Times, двајцата кандидати се изедначени во седум клучни држави кои најверојатно ќе одлучат за исходот од изборите.
Дебатата, чиј домаќин беше ABC News, се одржа во Националниот уставен центар во Филаделфија. Како што беше претходно договорено, немаше публика во живо и микрофоните на кандидатите беа исклучени кога не дојде редот да зборуваат.
