Батериите во експлозивните пејџери кои пристигнаа во Либан на почетокот на годината, дел од наводниот израелски заговор за убивање на членови на Хезболах, имаа моќно измамнички карактеристики и Ахилова пета.
Агентите кои ги изработиле пејџерите дизајнирале батерија која крие мало, но силно полнење на пластичен експлозив и детонатор кој бил невидлив за рендген, според либански извор кој ги анализирал пејџерите, објави Ројтерс.
За да ја надминат слабоста – отсуството на веродостојна приказна за гломазниот нов производ – тие создадоа лажни онлајн продавници, страници и објави кои би можеле да го измамат внимание на Хезболах, покажува прегледот на Ројтерс за веб-архивите.
Скриениот дизајн на пејџер бомбата и внимателно конструираната насловна приказна на батеријата, фрлаат светлина врз извршувањето на долгогодишната операција која нанесе невидени удари врз либанскиот непријател на Израел, кој е поддржан од Иран.
Тенок, квадратен лист со шест грама бел пентаеритритол тетранитрат (ПЕТН) пластичен експлозив бил исцеден помеѓу две правоаголни ќелии на батеријата, според либанскиот извор и фотографиите.
Преостанатиот простор помеѓу ќелиите на батеријата не може да се види на фотографиите, но бил пополнет со лента од многу запалив материјал што дејствувала како детонатор, вели изворот.
Овој трислоен сендвич бил вметнат во црна пластична обвивка и затворен во метална обвивка приближно со големина на кутија за кибрит..
Склопот е необичен бидејќи не се потпирал на стандарден минијатуризиран детонатор, обично метален цилиндар, вели изворот и двајца експерти за бомби. Сите тројца зборуваа за Ројтерс во услови на анонимност.
Без никакви метални компоненти, материјалот што се користел за активирање на детонацијата имал предност: како пластичните експлозиви, тој не беше откриен со рендген.
По добивањето на пејџерите во февруари, Хезболах барал присуство на експлозиви, рекоа две лица запознаени со ова прашање, ставајќи ги преку безбедносните скенери на аеродромот за да видат дали активирале аларми. Не е пријавено ништо сомнително.
Уредите најверојатно биле поставени за да генерираат искра во батерискиот пакет, доволна за да го запали детонирачкиот материјал и да го активира листот од PETN да експлодира, велат двајцата експерти за бомби, на кои Ројтерс им го покажал дизајнот на пејџер-бомбата.
Со оглед на тоа што експлозивите и завиткувањето заземаа околу една третина од волуменот, батерискиот пакет носел дел од моќноста во согласност со неговата тежина од 35 грама, велат двајца експерти за батерии.
Во одреден момент, Хезболах забележал дека батеријата се троши побрзо од очекуваното, рече либанскиот извор. Сепак, се чини дека ова прашање не предизвикува голема загриженост за безбедноста – групата сè уште им ги предаваше на своите членови пејџерите неколку часа пред нападот.
На 17 септември, илјадници пејџери истовремено експлодираа во јужните предградија на Бејрут и другите упоришта на Хезболах.
Меѓу жртвите итно префрлени во болница, многумина имале повреди на очите, им недостасувале прсти или отвориле дупки во стомакот, што укажува на нивната близина до уредите во моментот на детонацијата. Севкупно, пејџерскиот напад и вториот следниот ден во кој се активирани воки-токи со оружје, уби 39 луѓе и рани повеќе од 3.400.
Два западни безбедносни извори рекоа дека израелската разузнавачка агенција Мосад ги предводела нападите со пејџер и воки-токи.
Ројтерс не утврди каде се произведени уредите. Кабинетот на премиерот Бенјамин Нетанјаху, кој има овластување над Мосад, не одговорил на барањето за коментар.
Либанското Министерство за информации и портпарол на Хезболах одбиле да коментираат за тоа.
Израел ниту демантираше ниту потврди дека има улога. Ден по нападите, министерот за одбрана Јоав Галант ги пофали „многу импресивните“ резултати на Мосад во коментари кои беа широко интерпретирани во Израел како премолчено признавање на учеството на агенцијата.
Американските власти рекоа дека не биле однапред информирани за операцијата.
Слабата алка
Однадвор, изворот на енергија на пејџерот изгледал како стандарден литиум-јонски батериски пакет што се користи во илјадници стоки за потрошувачка електроника.
А сепак, батеријата, означена со LI-BT783, имала проблем: како и пејџерот, не постоеше на пазарот.
Така, израелските агенти создадоа заднина од нула.
Хезболах има сериозни процедури за набавка за да провери што купуваат, изјави за Ројтерс поранешен израелски разузнавач, кој не бил вклучен во операцијата за пејџер.
„Бидете сигурни дека ако погледнат, ќе најдат нешто“, рече поранешниот разузнувач, барајќи да остане анонимен. „Да не се најде ништо не е добро“.
Создавањето „легенди“ за тајните агенти долго време е основна вештина на шпионските агенции. Она што го направи заплетот на пејџер необичен е тоа што тие вештини се чини дека се применети на сеприсутните производи за потрошувачка електроника.
За пејџерите, агентите го измамиле Хезболах продавајќи го моделот AR-924 создаден по нарачка, под постоечката, позната тајванска марка Gold Apollo.
Претседателот на Голд Аполо, Хсу Чинг-куанг, им изјави на новинарите дека пред околу три години му пристапила поранешна вработена Тереза Ву за да разговараат за договор за лиценца.
Хсу рече дека има малку информации за претпоставениот на Ву, но им дал право да дизајнираат свои производи и да ги пласираат под широко распространетиот бренд Gold Apollo.
Ројтерс не можеше да го утврди идентитетот на менаџерот, ниту дали лицето или Ву свесно соработувале со израелското разузнавање.
Хсу Чинг-куангт рече дека не бил импресиониран од AR-924 кога го видел, но сепак додал фотографии и опис на производот на веб-страницата на неговата компанија, што му помогнало да му даде и видливост и кредибилитет. Немаше начин директно да се купи AR-924 од неговата веб-страница.
Хсу рече дека не знаел ништо за смртоносните способности на пејџерите или за пошироката операција за напад на Хезболах. Тој ја опиша својата компанија како жртва на заговорот.
Голд Аполо одби да даде дополнителни коментари. Ву не даде изјава за медиумите по нападите.
Веб-страницата даде адреса во Хонг Конг за компанија наречена Apollo Systems HK. Ниту една компанија со тоа име не постои на адресата или во корпоративната евиденција во Хонг Конг.
Сепак, веб-страницата беше наведена од Ву, тајванската бизнисменка, на нејзината страница на Фејсбук, како и во записите на јавните инкорпорации кога регистрирала компанија наречена Аполо системи во Тајпеј претходно оваа година.
Дел од страницата apollosystemshk.com посветен на LI-BT783 става акцент на извонредните перформанси на батеријата. За разлика од батериите за еднократна употреба кои ги напојуваа пејџерите од постарата генерација, оваа батерија можела да се пофали со 85 дена автономија и полнење преку USB-кабел, според веб-страницата и промотивното видео од 90 секунди на YouTube.
Кон крајот на 2023 година, две продавници за батерии се појавија на интернет со LI-BT783 наведен во нивните каталози, откри Ројтерс. И на два онлајн форуми посветени на батериите, учесниците разговараа за изворот на енергија, и покрај недостатокот на комерцијална достапност.
Веб-страницата, онлајн продавниците и дискусиите на форумот имаат белег на обид за измама, изјавија за Ројтерс поранешниот израелски разузнавач и двајца западни безбедносни офицери. Веб-страниците се избришани од мрежата откако пејџер-бомбите направија хаос во Либан, но архивираните и кешираните копии сè уште можат да се видат.
На денот кога ги купиле пејџерите, лидерите на Хезболах рекоа дека започнале внатрешни истраги за нивната безбедност.
Групата се префрли на пејџери на почетокот на годината откако сфати дека комуникацијата со мобилните телефони била загрозена од израелското прислушување.
Истрагите на Хезболах помогнаа да се открие како израелските агенти користеле агресивна тактика за продажба за да се уверат дека менаџерот за набавки на Хезболах го избрал AR-924, вели лице запознаено со ова прашање.
Продавачот кој ја пренесе понудата даде многу евтин предлог за пејџерите „и продолжи да ја намалува цената додека не успеал во целта“, рече лицето.
Либанските власти ги осудија нападите како сериозно кршење на суверенитетот на Либан. На 19 септември, во својот последен јавен говор пред да биде убиен од Израел, водачот на Хезболах, Саид Хасан Насралах рече дека експлозиите на направа би можеле да претставуваат „објавување војна“ и вети дека ќе го казни Израел.
Хезболах и Израел разменуваат оган од 8 октомври 2023 година, кога терористичката група започна со секојдневни напади врз градовите во северниот дел на Израел, тврдејќи дека се солидаризира со палестинскиот сојузник Хамас среде војната во Газа, која беше предизвикана од нападот на терористичка група на 7 октомври во Израел, а во кој беа убиени околу 1.200, а 251 беа земени како заложници.
Во пресрет на нападите со пејџерите, Израел започна целосна војна против Хезболах, вклучително и копнена инвазија на јужен Либан и воздушни напади во Бејрут во кои загинаа поголемиот дел од неговото највисоко раководство.
Внатрешната истрага на Хезболах за пејџерскиот напад, кој сè уште е во тек, доживеа неуспех на 28 септември: Единаесет дена по експлозијата на уредите, високиот функционер на Хезболах задолжен да ја води истрагата за набавки, Набил Каук, беше убиен во израелски воздушен напад.
