Емануел Макрон не привлече многу внимание на самитот на НАТО во Вашингтон – место кое обично е природно живеалиште на францускиот претседател, пишува Политико.
Причината е политичкиот хаос дома по предвремените избори во неделата, во кои ниту една политичка партија и коалиција не освои апсолутно мнозинство пратеници.
Францускиот претседател пристигна во главниот град на САД еден ден по почетокот на самитот и беше невообичаено тивок и незабележителен на настанот.
Макрон објави писмо во локалниот француски печат во кое тврди дека „никој не победил“ на изборите.
„Емануел Макрон не е една од ѕвездите на овој самит. Дали е тоа голема работа? Не, не е“, рече Камил Гранд, поранешен помошник генерален секретар на НАТО.
Промената на тонот е впечатлива.
На минатогодишниот самит на НАТО во Вилнус, Макрон ја стави Франција пред своите сојузници, изјавувајќи дека Франција испраќа ракети со долг дострел SCALP во Украина, нешто што дури и САД не се согласија да го направат во тоа време.
Годинава тој не се појави ниту на подиумот каде што лидерите даваат изјави пред толпата новинари.
За Украина, Макрон немаше што многу да понуди за време на овој самит. Тој не вети нови системи за противвоздушна одбрана на Киев, за разлика од другите сојузници, вклучувајќи ги САД и Германија.
„Франција не беше ни приближно присутна во споредба со периодот пред самитот во Вилнус. Сето тоа зборува за политичкиот хаос дома“, рече Јорн Флек, висок директор во Европскиот центар при Атлантскиот совет.
„Емануел Макрон сè уште е претседател на Франција, Франција сè уште има многу силна војска со клучни улоги во источното крило. Тоа не е целосна загуба, но неговото „коцкање“ со предвремените парламентарни избори и последиците од тоа секако го намалуваат неговиот кредибилитет и тежината на неговиот глас“, додаде тој.
На пленарната седница во средата на Северноатлантскиот совет, тој им рекол на своите колеги лидери дека „Французите избрале да ги исклучат екстремистичките партии кои би можеле да ја оспорат посветеноста на Франција кон Украина или алијансата“, според француски дипломатски функционер.
За време на последната прес-конференција Макрон рече дека им рекол на сојузниците дека „Франција има јасен устав што ѝ дозволува да обезбеди континуитет во надворешната политика“.
Претставник на британската влада рече дека Макрон сè уште е „ценет и важен дел“ на западната алијанса, и покрај неговите домашни проблеми. Официјалниот претставник додаде дека шефот на француската држава ќе биде клучен партнер на британскиот премиер Кир Стармер, кој планира да потпише безбедносен пакт меѓу Обединетото Кралство и ЕУ – главна надворешнополитичка цел за новата британска влада.
Германскиот канцелар Олаф Шолц изјави за новинарите во четвртокот дека „Франција има силен претседател и ќе биде силен партнер на меѓународната агенда“.
Француски вакуум
Несомнено е дека на земјите на НАТО им олесна што беше избегнато најлошото сценарио за воената алијанса – француска влада предводена од крајно десничарскиот Национален собир, кој е скептичен кон НАТО.
Но, политичките превирања во Франција отвораат можности за другите европски земји.
Првата посета на министерот за надворешни работи на Обединетото Кралство, Дејвид Лами, по победата на Лабуристичката партија на изборите беше во Берлин, а не во Париз.
„Личното влијание на претседателот Макрон е намалено, а некои од француските партнери имаат намера да имаат корист од ова делумно повлекување на француското раководство, апсорбирано од домашната сцена“, рече Александра де Хоп Шефер, виш потпретседател на германскиот Маршалов фонд на американската тинк-тенк. Берлин, особено, ќе продолжи да го заобиколува Париз за одбранбените прашања и да ги продлабочува своите стратешки партнерства со другите европски земји.
Минатата недела Шолц и полскиот премиер Доналд Туск се договорија за заеднички акционен план за одбраната. Италијанскиот Леонардо и германскиот Рајнметал, исто така, потпишаа стратешко партнерство за копнено вооружување – само неколку недели откако пропаднаа дискусиите меѓу италијанскиот гигант и КНДС, која е делумно француска државна сопственост.
Сепак Франција останува главната воена сила на ЕУ. Француската одбрана и надворешна политика нема да бидат целосно изменети. На маргините на самитот, Франција, Полска, Германија и Италија потпишаа писмо за заеднички развој на ракети со долг дострел.
Но, иако Франција нема да биде управувана од крајната десница, како што првично се стравуваше, неизвесноста околу политичката ситуација покренува прашања меѓу сојузниците.
Сè уште е многу нејасно кој би можел да биде следниот премиер бидејќи француските политички партии, за разлика од повеќето европски колеги, не се навикнати да градат коалиции.
„Париз е црна кутија, ништо не излегува од сегашниот хаос. Знаеме многу малку за тоа што се случува“, рече висок европски функционер.
Некои политики – како поддршката на Украина – веројатно нема драматично да се променат под идната влада.
„Во која било парламентарна конфигурација, никој не е многу непријателски настроен кон надворешнополитичката агенда на Макрон“, според Гранд, поранешен помошник генерален секретар на НАТО.
Сепак, земјите поблиску до руската граница стравуваат дека најхрабрите предлози на Макрон можеби никогаш нема да ја видат светлината на денот. Претходно оваа недела, литванскиот претседател Гитанас Науседа изрази загриженост дека контроверзниот план на францускиот претседател да испрати воени обучувачи во Украина, сега најверојатно нема да се реализира.
Агендата за надворешна политика и одбрана на Макрон засега ќе остане заматена од домашната политика.
На 18 јули, тој се очекува да отпатува во Велика Британија на следниот состанок на Европската политичка заедница – формат што тој го создаде. Но, тоа е и денот кога француските пратеници ќе го изберат новиот претседател на Националното собрание – клучен чекор во откривањето на постизборната динамика на моќ.
