И покрај малите подобрувања, вклучително и реновирање на едното крило на истражниот оддел на Затворот Скопје и затворањето на три проблематични крила на затворот Идризово, Комитетот на Советот на Европа за спречување на тортура и нехуман или понижувачки третман или казна (КПТ), во најновиот извештај објавен во Стразбур, констатира дека сè уште има проблеми во врска со условите за живот во затворите.
КПТ врз основа на „ад хок“ посета на земјата од 7 до 9 декември 2020 година забележа тесни, нехигиенски услови за притвор во таканаречената единица „амбуланта“, во крилата со затворен режим на затворот „Идризово“ и нереновираните крила на затворот „Скопје“,.
Објавен со одговор на Владата, извештајот го критикува „анахрониот“ пристап кон третманот на притворениците во затворот во Скопје (затворени во своите ќелии 23 часа на ден, без ништо да прават и им се одбиваат контактите со нивните деца), без „намерни“ активности за осудени затвореници во затворот Идризово и неквалитетна здравствена заштита што им се нуди на затворениците поради неподготвеноста на Министерството за здравство да преземе повеќе „стратешки пристап“ при неговото работење.
Едно од клучните прашање на кое постојано се обраќа КПТ вклучува недостаток на транспарентност во управувањето со затворите, со загриженост за назначувањето на раководни лица во затворот, што останува врз основа на политичка припадност, а не на способноста за извршување на таква комплексна задача.
КПТ ги повикува властите да воспостават јасна хиерархија помеѓу управата на затворот и директорите на затворите и да воспостават повеќегодишна програма за почетни активности и обука на вработените во затворот и да ги засилат напорите за борба против феноменот на корупција на персоналот и фаворизирање преку специфични мерки.
Извештајот нагласува дека се исполнети долгогодишните препораки од КПТ за професионално управување со затворскиот систем што се состои од јасна хиерархија помеѓу администрацијата на затворот и директорите на затворите, јасен тек за управување и воспоставување одржлив систем за обука на персоналот и донесување јасни антикорупциски мерки се со „срамежлив“ развој. Ова особено се однесуваат на малото зголемување на ефективите на персоналот во затворот Идризово, подобри плати и работни права за вработените во затворот и поредовни безбедносни проверки и контроли на затворските службеници што влегуваат во затворските установи.
Понатаму, КПТ при посетите, повторно слушна обвинувањата за физичко малтретирање на осомничените за криминал од страна на полициски службеници и инспектори за време на неговата посета, која главно се состои од шлаканици, удари, клоци и удари со палки или други предмети (вклучително и рачни уреди за електрошок и токи-токи), кои наводно, се нанесени во контекст на приведување откако осомничениот бил ставен под контрола или внатре во полициска установа заради очигледно извлекување признание.
КПТ ги повикува властите енергично да ги истражат сите средства за да се осигурат дека пораката за нула толеранција на лошо постапување со притворените лица ќе стигне до службените лица за спроведување на законот на сите нивоа. Понатаму, властите се повикани да ги зајакнат истражните способности на специјализираниот тим на обвинители со регрутирање на група независни истражители и да ја зајакнат работата на примената на основните заштитни мерки, така да полициските службеници му посветат должно внимание и примена на релевантно законодавство и стандардно работење процедури.
Во извештајот, Комитетот на Советот на Европа за спречување на тортура и нехуман или понижувачки третман или казна, исто така, се наведени резултатите од состаноците одржани за време на „ад хок посетата“ меѓу поранешниот претседател на КПТ, Микола Гнатовски и премиерот Зоран Заев и министерот за правда, Бојан Маричиќ, при што премиерот потсети на посветеноста на неговата Влада да осигури дека ќе бидат направени сите напори за спроведување на препораките на Комитетот. Според гледиштето на КПТ, дијалогот со властите на С Македонија, кој се заснова на меѓусебна доверба и разбирање, бара „конкретно дејствување“ за спроведување на многу долгогодишни препораки утврдени во извештајот.