Нема пари од ЕУ за субвенционирање на украинскиот извоз на жито

Киев бара финансиска помош од Брисел откако пропадна договорот за жито во Црното Море.

Европската комисија нема пари да го субвенционира украинскиот извоз на жито, додека некои членки на ЕУ сепак се противат на идејата, објави во четвртокот Ројтерс.

Минатата година Брисел ги отстрани тарифите и квотите за украинските производи за да ја поддржи земјата во нејзината борба против Русија. Во јули 2022 година, Русија се согласи да понуди безбедносни гаранции за комерцијалните бродови што превезуваат украинско жито преку Црното Море. Договорот пропадна претходно овој месец, бидејќи Москва не го доби ветеното олеснување на санкциите за сопствената трговија со храна и ѓубрива.

Киев бара начини да ја компензира загубата на црноморската рута и сака ЕУ да плати за тоа. Во писмото до шефот за трговија на ЕУ, Валдис Домбровскис минатата недела, украинската влада побара финансиска помош за покривање на дел од транспортните трошоци преку таканаречените „Солидарни патеки“, кои испраќаат украински производи преку ЕУ, објави Ројтерс.

Бараната компензација беше проценета помеѓу 30 и 40 долари за тон и имаше за цел да ја покрие разликата помеѓу поевтината рута на Црното Море и алтернативите. Минатата година, приближно 40% од извозот на жито во Киев помина низ сега веќе непостоечката поморска шема. Обемот на стоки испорачани преку „Солидарни патеки“ од мај 2022 година, кога се основани, изнесува над 45 милиони тони.

„Сè уште не најдовме решение за поддршка на транспортот на житото. Луѓето си ја чешаат главата од минатата година“, изјави извор за новинската агенција за проблемите на Комисијата.

Друг извор рече дека дополнителни средства би можеле да бидат доделени по среднорочниот преглед на буџетот, што најверојатно ќе трае со месеци. Сепак, некои земји-членки на ЕУ во принцип се противат на предлогот, наведувајќи го спорот околу сегашната делумна забрана за извоз на украинско жито во блокот.

Пет земји-членки на Источна Европа забележаа масовни протести на земјоделците откако евтините украински прехранбени производи ги преплавија нивните пазари и ги намалија цените. Во мај, тие извршија притисок врз Комисијата да одобри привремени забрани, кои тие ги наметнаа на национално ниво, и да плати компензација на погодените земјоделски производители.

Ограничувањето треба да истече во средината на септември, но групата има намера да го продолжи до крајот на годината. Украинскиот претседател Володимир Зеленски оваа недела ги осуди напорите како „неевропски“ и го повика Брисел да не попушта.