Јапонската економија се намали побрзо од очекуваното во првиот квартал, бидејќи послабиот јен продолжи да влијае на трошоците, што претставува нов предизвик за напорите на централната банка да ги потисне каматните стапки подалеку од нула.
Прелиминарните податоци за бруто домашниот производ (БДП) во четвртокот покажаа дека јапонскиот годишен БДП паднал за 2 отсто во периодот јануари-март во однос на претходниот квартал, побрзо од падот од 1,5 отсто што го процениле економистите во анкетата на Reuters.
Податоците, ревидирани надолу, покажуваат дека БДП-то одвај пораснало во четвртиот квартал од 2023 година.
Додека прелиминарните податоци за капиталните трошоци често се предмет на големи ревизии, севкупниот пад на сите компоненти на БДП-то сугерира дека јапонската економија немала значителен двигател на растот во првиот квартал.
Ова може да ги наруши плановите на централната банка на Јапонија, која ги зголеми каматните стапки првпат во март 2007 година и ја сигнализира својата намера да продолжи со политиката на затегнување. Можно е тајмингот на зголемување на каматните стапки да биде одложен, во зависност од тоа како БДП-то ќе закрепне во тековниот квартал.
Иако економијата сигурно ќе закрепне во тековниот квартал поради зголемувањето на платите, останува неизвесноста околу трошењето во услужниот сектор.
Последното читање на БДП-то се претвора во квартална контракција од 0,5 отсто, наспроти падот од 0,4 отсто што го очекуваа економистите. Ревидираните податоци за првиот квартал ќе бидат објавени на 10-ти јуни.
Слабеењето на јенот создаде економија со две брзини во Јапонија, при што секторите за извоз и туризам главно имаат полза од поконкурентниот девизен курс, но домаќинствата и малите бизниси се под притисок од надуените цени на увезените стоки.
- Проблемот со реалните плати
- Големите јапонски компании годинава го исплатија своето најголемо зголемување на платите во последните три децении, што според централната банка BoJ ги создава условите потребни за конечно да се стави крај на деценискиот радикален монетарен стимул.
Но, штедливите домаќинства ја затегнаа својата сметка, бидејќи зголемувањето на цените го надминува растот на платите, намалувајќи ги реалните приходи и нивната куповна моќ.
Приватната потрошувачка, која сочинува повеќе од половина од јапонскиот БДП, падна за 0,7 отсто, повеќекратно над проценетиот пад од 0,2 отсто. Тоа е четврти последователен квартал на пад во најдолгата серија од 2009 година.
Економистите се надеваат дека слабоста во првиот квартал ќе се покаже како привремена и очекуваат сопирачките на растот поради земјотресите во регионот Ното оваа година и прекините на работата во бизнисот на „Toyota Daihatsu“ да избледат.
Но, остриот пад на јенот, сепак, претставува закана за закрепнувањето, како и растот на цената на суровата нафта поради кризата на Блискиот исток.
Капиталните трошоци, клучен двигател на приватната побарувачка, паднаа за 0,8 отсто во првиот квартал, наспроти очекуваниот пад од 0,7 отсто, и покрај големиот корпоративен приход.
Надворешната побарувачка, односно разликата меѓу извозот и увозот, ја намали проценката за БДП-то за првиот квартал за 0,3 процентни поени.
Засега, креаторите на политиката сметаат на големи зголемувања на платите и планирани намалувања на даноците на доход за да се поттикнат слабите трошоци и да се спречи враќање на дефлацијата.
