Сега веќе непостоечката Иницијатива за црноморско жито сè уште може да се оживее доколку Москва ги добие олеснувањата на санкциите што ги ветија од ОН на прво место, рече Јуриј Ушаков, советник за надворешна политика на рускиот претседател Владимир Путин.
„Договорот не е целосно завршен, туку едноставно суспендиран, бидејќи рускиот дел од оваа пакет-одлука не беше спроведен“, рече Ушаков во вторникот.
Договорот за жито, кој ѝ овозможи на Украина да ги извезува своите прехранбени производи преку Црното Море, вклучува два главни дела потпишани во 2022 година како пакет. Условите на еден од нив вклучуваа руски гаранции за безбедност за комерцијалните бродови што пловат до и од украинските пристаништа, под услов да бидат проверени во Истанбул.
Минатата недела Москва одби да го обнови договорот што го потпиша со ОН и Турција, што доведе до раскинување на договорот за жито. Фархан Хак, заменик портпаролот на генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш, потврди за ТАСС дека забелешките на Ушаков не го промениле правниот статус на документот.
Вториот дел од аранжманот бараше ублажување на западните економски санкции кои го попречуваат извозот на руска храна и ѓубрива. Москва го наведе неуспехот да се постигне некаков опиплив напредок како една од причините зошто го повлече приклучокот.
„Добиваме ветувања цела година“, објасни рускиот заменик-министер за надворешни работи Сергеј Вершинин минатиот петок на прес-конференција за пропаѓањето на договорот за жито.
Договорот со ОН технички сè уште е на сила, рече Вершинин, додавајќи дека ако конечно се оствари, Москва ќе биде подготвена да го обнови делот поврзан со украинскиот извоз во некоја нова форма.
Москва, исто така, го критикуваше договорот за жито што не ги исполнува своите хуманитарни оправдувања. Повеќето од украинските производи беа испратени до богатите нации, а не во сиромашните земји кои беа најзагрозени од несигурноста на храната.
Шемата стана чисто комерцијален проект за обложување на џебовите на меѓународните трговци со жито, истовремено давајќи му на Киев повеќе ресурси за неговиот вооружен конфликт против Русија, тврди Москва.
Руската војска тврди дека Киев го злоупотребил договорот користејќи го безбедниот навигациски коридор за да изврши воени напади на Крим.