Стапката на пораст на инфлацијата од 7,9 отсто, колку што е забележана во САД овој февруари, е највисоката во последните четириесет години, пишува Дојче Веле. Сепак, тоа е премногу за американскиот ФЕД: минатата недела беше одлучено да се воведат агресивни мерки за да се спречи инфлацијата. Тоа значи зголемување на есконтната стапка, како и намалување на количината на пари во оптек и до 95 милијарди долари – месечно!, пренесува Б92.нет
Американската централна банка никогаш однапред не соопштува колкава ќе биде основната каматна стапка, поради што актуелниот претседател на ФЕД Џером Пауел молчи за тоа. Исто така, традиционално, „светот на парите“ секогаш погодува што ќе каже и прави ФЕД, така што „CME Group“, најголемата светска берза на финансиски деривати, го има дури и инструментот „Fed Watch Toll“ кој се обидува да ги предвиди одлуките на чуварот на американскиот долар.
Според тој инструмент, американската дисконтна стапка ќе се зголеми за најмалку 50 поени во мај, на 0,75, а можеби и 1 процент. Ниту тоа нема да биде крајот: на следните состаноци на Советот на ФЕД во јуни и јули ќе продолжи да расте, можеби и до 2%. До крајот на годината може да достигне 2,75 отсто.
Луѓето од Централната банка со право тврдат дека оваа инфлација не е последица на „прегревање“ на економијата, туку таа е првенствено мерка против пандемијата, а потоа и нападот на Русија врз Украина. Енормното зголемување на цените на суровините и тешкотиите во испораката предизвикаа раст на цените поради што мора да се направи нешто. Во спротивно, инфлацијата би се зголемила уште повеќе.
Темната страна на паричката на овие мерки против инфлацијата е „гушењето“ на економијата: парите за инвестиции поскапуваат, а наместо на берза, повторно ќе се исплати купувањето државни обврзници – што значи дека прометот и вредноста на акциите ќе паднат. И тешко е да се каже до каде ќе оди тоа: Дојче банк е во суштина првата голема банка која се осмели да објави проценка дека има околу 20 отсто шанси за пад на берзата и рецесија ова лето.
Одлуките на американската ФЕД отвораат уште едно прашање: што прави Европската централна банка? Или подобро кажано, зошто сè уште не прави ништо? Веќе овој март можеше да се слушне дека треба да почне и со зголемување на есконтната стапка, а сега претседателот на австриската централна банка Роберт Холцман тврди дека Европејците ќе ја стопираат политиката на нула проценти дисконтна стапка на крајот на летото.
Познато е дека каматните стапки, особено за штедење по видување, никогаш не се повисоки од стапката на инфлација. Затоа, јасно е зошто деловните банки веќе почнаа да ја вклучуваат инфлацијата во своите кредити. Лани каматата на хипотекарниот заем на 10 години во Германија беше околу 1 отсто, а сега е над 2 отсто. И тешко дека ќе биде помал. Само Европската централна банка се уште се држи до политиката на слободни пари – и тоа полека станува опасно.
