Швајцарскиот самит за Украина подготвен да го пробие патот кон мир

Швајцарија ќе организира конференција за Украина претстојниот викенд, при што светските лидери ќе разговараат за тоа како да се постигне евентуален мировен процес, иако Русија нема да учествува.

Собирот доаѓа веднаш по самитот на Г7 во јужна Италија, што ќе трае од четврток до сабота, за време на кој богатите демократии ќе разговараат и за Украина во присуство на нејзиниот претседател Володимир Зеленски.

Г7 ќе разгледа начини како да ги искористи замрзнатите руски средства за да обезбеди нова помош за Украина, која беше нападната од Русија во февруари 2022 година.

Зеленски потоа ќе замине за Швајцарија, на кој ќе му се придружат Г7 и другите лидери на самитот.

Она што се најавува како прв „Самит за мир во Украина“ ќе се одржи во луксузното одморалиште Бургеншток со поглед на езерото Луцерн.

Францускиот претседател Емануел Макрон, американската потпретседателка Камала Харис, германскиот канцелар Олаф Шолц и јапонскиот премиер Фумио Кишида се меѓу оние кои досега беа потврдени дека ќе присуствуваат.

Целта „е да се инспирира иден мировен процес и да се развијат практични елементи, како и чекори кон таков процес“, соопшти швајцарското Министерство за надворешни работи.

„Сите држави присутни на самитот треба да придонесат со своите идеи и визии за праведен и траен мир во Украина“.

Швајцарската претседателка Виола Амхерд, треба да одржи денеска прес-конференција за подготовките, го оквалификува како „прв чекор“ во процесот кон траен мир.

Швајцарија покани повеќе од 160 делегации, вклучително и земји на шефови на држави и влади, како и меѓународни организации. Берн вели дека досега се добиени повеќе од 80 потврди, главно од Европа.

Организирана на барање на Украина, исходот од конференцијата останува неизвесен, дури и ако Швајцарија работи напорно за да постигне потенцијална конечна декларација.

„Многу е важно да се избегнат претерани очекувања“, нагласи извор од германската влада.

Украина се надева дека ќе добие широка меѓународна поддршка за нејзините услови за ставање крај на војната со Русија.

„Воведниот мировен самит би можел да стане формат што ќе донесе поблизок праведен крај на оваа војна“, рече Зеленски на 7 јуни.

Конференцијата беше предвидено да вклучува пленарни сесии со сите присутни шефови и дискусии во помали формати на различни теми.

Програмата, развиена од Берн, се базира на мировниот план на Зеленски од 10 точки, но може да се фокусира на територијалниот суверенитет, праведен мир во Украина и почитување на повелбата на ОН.

Може да опфати и три теми – нуклеарна безбедност; слобода на пловидба и безбедност на храната; и хуманитарни аспекти, вклучително и размена на затвореници.

„Доколку се договориме за ова и за другите основни принципи, веќе сме постигнале напредок“, рече изворот од германската влада.

Портпаролот на швајцарското Министерство за надворешни работи, Николас Бидо, изјави дека Швајцарија нема да ги води дискусиите во овие области, туку „земјите од глобалниот југ, или земјите кои имаат вештини на ова поле“.

Кремљ постојано укажува дека нема да учествува во какви било преговори доколку Киев не ја прифати руската анексија на околу 20 отсто од украинската територија што моментално ја окупира.

Бидејќи Русија повеќе не ја смета Швајцарија за неутрална, Москва рече дека не е заинтересирана за учество на самитот. Затоа Берн не упати покана.

Сепак, „ние сме убедени дека она што може да излезе од овој самит на крајот ќе им овозможи на Русите да се приклучат“, рече Бидо.

Од основните руски сојузници во БРИКС, Индија рече дека ќе учествува, додека Кина, Бразил и Јужна Африка допрва треба да одлучат.

Американскиот претседател Џо Бајден ја испраќа потпретседателката Харис, „проблемот е ако Бајден дојдеше“ на мировниот самит „и немаше вистински конкретен резултат, републиканците веднаш ќе рекоа дека тоа е виновен Бајден“, изјави извор за француски медиуми.