Андрес Фелипе Ванегас Лондоњо, алијас Педро или попозната како Командантот Уриел, еден од водачите на герилското движење Национална ослободителна војска (ELN) е убиен во воена операција на северозападот на Колумбија, објави претседателот Иван Дуке Маркез.
„Ова е инзвонредно тежок удар (за ELN) бидејќи падна една од најистакнатите фигури на оваа терористичка организација, криминалец кој ги користеше социјалните мрежи за да го оправда криминалот“, рече на прес-конференцијата претседателот Дуке во градот Квибо, во северозападната покраина Чоко каде што била изведена акцијата,
Смртта на 41-годишниот Андред Ванегас, кој бил третиот по ранг командант на Западниот фронт на ELN во покраината Чоко, според Дуке претставува голем удар за последната активна герила во Колумбија во текот на неговиот мандат кој започна во 2018 година.
Според колумбискиот претедател, Уриел бил одговорен за грабнувања, убиства и регрутирање малолетници во својата герила. Покрај тоа, обвинуван е и дека биле еден од организаторите на бомбашкиот напад врз полициската академија во Богота во јануари 2019 година, кога загинаа 22 луѓе, вклучително и напаѓачите. По тој напад претседателот Дуке ги прекина мировните преговори со ELN кои ги започна неговиот претходник Хуан Мануел Сантос.
Колумбискиот државен обвинител Франциско Барбоса изјави дека Командантот Уриел бил убиен во судир со силите на редот во општината Новита, во џунглата, во воената операција „Один“,
Уриел, многу активен на социјалните мрежи, беше меѓу медиумските најактивни лидери на ELN од помладата генерација. Организацијата настаната пред повеќе од педесет години главно ја водеа лица кои беа пострари од шеесет години.
Покраината Чоко во којашто дејствуваше Командантот Уриел, е сцена на тетироријален судир меѓу ELN и кланот Голфо, најголемата банда за криумчарење дроги во Колумбија, која произлезе од крајнот десната паравоена милиција демобилизирана во 2006 година.
ELN е последната активна бунтовничка група во Колумбнија, по мировните прегорови коишто завршија со разоружување на Колумбиската револуционерна вооружена војска (FARC), и има околу 2.300 борци и широка урбана мрежа од помагачи. Делува моментално во 12 отсто од 1.100 колумбиски општини, според сознанијата на независни истражувања, а колумбиските власти тврдат дека е присутна и во соседна Венецуела.
Историјат на ELN
Армијата на националното ослободување (Ejército de Liberación Nacional – ELN) се проценува дека во моментов брои меѓу 2.500 и 3.000 борци. Оваа леворадикална терористичка организација е исто така формирана во 1964 година како и далеку помоќната Револуционерни вооружени сили на Колумбија (Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia – FARC) која по повеќе од половина век склучи договор со владата во Богота. ELN e формирана од група студенти кои враќајќи се од студиите на Куба, сакале во Колумбија да го увезат револуционерниот модел на „Островот на Слободата”.
Движењето го иницира студентскиот лидер Фабио Васкез, а потоа свештеникот Камило Торез, познат универзитетски професор и поборник на еднаквоста и доследен марксист, кој критички настроен кон социјалната нерамноправност во Колумбија подоцна се приклучува како иден поборник на теологијата на ослободувањето за спроведување на идеите во практиката преку револуционерна борба. Тој загинал во својата прва борбена акција во напад врз патрола и стана симбол за организацијата, но и за други свештеници кои го следеа неговиот пример.
По бројните неуспеси и порази, во почетокот на 1970-те отецот Мануел Перез стана еден од челниците на ELN и остана на неговото чело до смртта во 1998 година. Перез се смета основоположник на конечната идеологија, којашто е мешавина од марксизам, геваризам и „теологија на ослободувањето”. Нејзина цел е да се надмине социјалната неправда, сиромаштијата и политичката нестабилност во традициите на христијанството и марксизмот со користење на методи на герилската војна. Во периодот меѓу 1973 и 1974 година на ELN ѝ беше нанесен тежок удар, но движењето сепак успеа да опстане.
И ELN учествуваше во разговорите за приклучување кон мировните преговори коишто до 1998 до 2002 година ги водеше владата на Андрес Пастрана со FARC, но владината иницијатива за формирање демилитаризирана зона во јужниот дел од провинцијата Боливар за ELN беше запрена под притисокот на ултрадесничарската паравојска Обединета самоодбрана на Колумбија (AUC).
