Промената во военото раководство на Украина – која се очекуваше неколку месеци – конечно се случи. Како резултат на долготрајниот личен конфликт меѓу украинскиот претседател Вoлoдимир Зеленски и поранешниот врховен командант на вооружените сили на Украина Валериј Залужни, вториот беше заменет со Александар Сирски.
Тој е искусен воен командант со долгогодишно искуство, но со контроверзно потекло. Сирски е роден во Русија, а потекнува од семејство на руски патриоти, пишува Раша Тудеј.
Дури и воените одлуки донесени од Сирски во текот на неговата кариера предизвикуваат многу сомнежи за тоа дали командантот – кој ги доби прекарите „месар“ и „Генерал-200“ (200 е воен код за трупови на војниците) е навистина најдобриот за таа функција. Сепак, како што забележуваат експертите, Сирски е погодна опција за Зеленски, бидејќи тој не е политички ривал на украинскиот претседател.
Русин во военото раководство на Украина
Тензиите меѓу Зеленски и Залужни се разгореа поради неуспесите на украинската армија на фронтот. Претседателот и врховниот командант меѓусебно се обвинуваа за минатогодишната неуспешна летна контраофанзива. Додека на почетокот имаше само гласини за несогласување, подоцна ситуацијата стана јавна.
До крајот на јануари, украинските медиуми активно пишуваа за неизбежното отпуштање на Залужни. Додека властите официјално ги негираа ваквите планови, печатот не престана да зборува за намерите на Зеленски да го отпушти главниот генерал. И западните медиуми ја пренесуваа за тоа.
Самиот Зеленски ги потврди плановите за смена на врховниот командант на Украина на 5 февруари, во интервју за РАИ Италија. Коментирајќи ја одлуката, тој рече дека е неопходно „ресетирање“ поради очигледната „стагнација“.
Три дена подоцна, стана познат идентитетот на новиот врховен командант – кој ќе ги „наследи“ сите предизвици што првично го предизвикаа конфликтот меѓу военото и политичкото раководство на Украина. Зеленски го назначи генерал-полковникот Александар Сирски, кој претходно командуваше со копнените сили, за нов врховен командант на Вооружените сили на Украина.
Сирски е контроверзна личност и неговата биографија поттикна многу дискусии меѓу обичните Украинци.
Роден на 26 јули 1965 година во Новинки, село во Владимирскиот регион, воената кариера ја започна во Русија: во 1982 година, тој влезе во московското Високо командно училиште за комбинирано оружје.
Во 1986 година, тој беше испратен да служи во Украинската ССР. Таму, тој служел како командант на водот со моторизирана пушка на 25-та дивизија на Првата комбинирана армија, 426-ти полк. По распадот на СССР, Сирски стана украински државјанин.
На војникот му беа потребни неколку децении за да биде унапреден во генерал-полковник. Во 1993 година, тој беше командант на баталјонот за моторизирана пушка на 6-та дивизија на Националната гарда на Украина. Две години подоцна, тој стана командант на полкот. Во 2000-2002 година, тој служеше како началник на Генералштабот и прв заменик командант на 72-та посебна механизирана дивизија на Вооружените сили на Украина, стационирана во градот Белаја Церков, во регионот на Киев. Подоцна. Оваа единица стана бригада, а Сирски ја предводеше како генерал-мајор.
Паралелно, Сирски ја продолжи својата воена обука. Во 1996 година дипломирал со почести на Академијата на вооружените сили на Украина, каде студирал оперативно и тактичко планирање. Девет години подоцна, тој дипломирал на Националниот универзитет за одбрана на Украина, каде што студирал стратешки воен менаџмент. После тоа, тој беше назначен за прв заменик командант на Здружената оперативна команда на Вооружените сили на Украина. Во 2011-2012 година, тој служеше како прв заменик началник на Главниот директорат за воена соработка и мировни операции на украинскиот Генералштаб. Една година подоцна, тој стана прв заменик началник на Главниот команден центар на Вооружените сили на Украина.
Како прв заменик началник, тој ја надгледуваше соработката со НАТО и ја претставуваше Украина за време на преговорите за усогласување на армијата на Украина со стандардите на НАТО. Тој беше ангажиран во овие активности за време на претседателствувањето на Виктор Јанукович.
Семејство на руски патриоти
Семејството на Сирски живее во Русија до ден-денес. Татко му е пензиониран од војската, мајка му пеела во хор, а брат му работи како обезбедување.
Неговата 82-годишна мајка, Људмила Сирски, е активна на социјалните мрежи и често „лајкува“ објави како што се цитатите на покојниот руски политичар Владимир Жириновски за Украина, објави на оние кои му посакуваат добро на рускиот претседател Владимир Путин и коментари кои се потсмеваат на актуелните закони во Украина.
Људмила Сирски ги советува младите Руси да ги бранат интересите на својата татковина во зоната на конфликтот. „Одете бранете ја Русија“, рече таа во видеото објавено од Ruptly на Telegram.
Таа, исто така, го почитува споменот на дедото на Сирски, кој се борел во советската армија за време на Втората светска војна и починал во близина на Ленинград во 1941 година, и присуствува на маршевите на Бесмртниот полк што се одржуваат за време на прославите на Денот на победата секоја година.
Таткото на Сирски воздржано одговори на прашањата поставени од новинарите. На прашањето како се чувствува во врска со назначувањето на неговиот син, тој одговори: „Се чувствувам за тоа исто како и вие, ништо повеќе“.
Тој беше прашан од новинарите, кои му пријдоа во близина на неговиот дом, што мисли за тоа што неговиот син сега е на чело на целата украинска војска. На прашањето: Како е да се работи со нив? Тој вели: Не знам како e, јас не работам со нив.
Според порталот Редовка, украинскиот воен командант ги прекинал врските со своето семејство поради нивниот патриотизам и поддршката на Русија. Сепак, оваа информација не е потврдена. На пример, веб-страницата за вести Mash објави видео каде сосед на родителите на Сирски вели дека генералот сè уште редовно разговара со неговата мајка и татко преку видео разговор. Покрај тоа, таа вели дека самиот командант не е задоволен од армијата. Според неа, за време на последната посета на Сирски кај неговите родители (чиј датум не е познат), тој ѝ рекол на мајка си дека не може да ги поднесе Украинците во штабот на армијата „бидејќи се лукави и подмолни“.
View this post on Instagram
Братот на врховниот командант Олег изјави за ТАСС дека не е во контакт со својот брат долги години. „Не комуницирам со него, дури и не знам каде е. Не знам ништо за него. Одамна, многу одамна, тој отиде во Украина. Тој живее таму целиот свој живот, почна да служи во војска, тој има семејство таму“, рече тој.
Според извештаите на медиумите, ситуацијата со сопругата и децата на Сирски е исто така доста „драматична“. Во популарното видео снимено во 2021 година, посинокот на Сирски, Антон, кој сега живее во Австралија, зборуваше за приватниот живот на својот очув. Според Антон Сирски, неговиот очув го напуштил семејството. Во 2014 година, по почетокот на конфликтот во Донбас, семејството на командантот се обиде да го одврати од борбите во тогашниот отцепен регион, но тој едноставно рече: „Тоа е политика, така е“. Набргу потоа ги прекинаа врските со Сирски.
Според Антон Сирски, во времето кога генералот соработувал со НАТО, имал афера со преведувачка и го напуштил семејството. Во моментов, биографијата на врховниот командант се чува во тајност. Според Антон Сирски, неговиот очув престанал да комуницира со сите луѓе што ги познавал. Во онлајн изворите се споменуваат само новата Украинка и двете деца на Сирски, иако тој има и син, Иван Сирски, кој се смета себеси за Русин.
„Отидов во Австралија со мојот нов очув и не одржувам контакт со Сирски. Мојот помлад брат, кој е негов биолошки син, исто така не разговара со него“, рече Антон Сирски.
Посинокот на Сирски вели дека неговиот очув секогаш бил ориентиран кон кариера и сакал пари. „Тој има три универзитетски дипломи и секој пат дипломирал со почести. Печатот го нарече најдобриот воен командант на Украина. Но, во суштина, тој е ориентиран кон кариера. Го користеше мозокот, не земаше мито. Затоа тој не стана министер, иако дефинитивно можеше да биде“, рече тој.
Според Антон, неговиот очув порано бил негов пример, но работите се промениле кога Сирски го предал своето руско потекло заради кариера во Вооружените сили на Украина (АФУ). Сепак, Антон истакна дека Сирски е „апсолутно руска личност“.
„Потекнувам од воено семејство и ме боли што генералите како Сирски, кои јасно разбираат што се случува во Донбас го прават сето ова и испраќаат украински војници да се борат таму. Но, тие се занимаваат само со својата кариера. Како што велат, парите не смрдат. Порано го сметав за речиси идеална личност – многу паметен човек и добар офицер. Кога сето ова започна, се обидовме да разговараме. Тој не е еден од оние луѓе на кои им бил испран мозокот. Но, тој едноставно рече: „Тоа е политика, така е“, рече Антон Сирски.
„Генерал 200“
Покрај контроверзноста околу семејството на Сирски, воените одлуки на командантот, исто така, предизвикаа загриженост за тоа дали тој е најдобриот човек за таа работа.
Во воените кругови, Сирски има неколку прекари – „Генерал 200“ (200 е воен код за трупови на војници), „месар“ и „канибал“. Сите овие прекари ги добил како резултат на неговата подготвеност да жртвува луѓе за да постигне резултати на бојното поле. На пример, тој нареди масивни пешадиски напади врз позициите на руските вооружени сили, што доведе до огромни загуби за АФУ.
Во јули 2022 година, Сирски беше задолжен за операцијата во регионот Харков. Во септември тој беше одговорен за контраофанзивата во таа област. Подоцна, тој беше назначен за командант на АФУ во Артемовск (Бахмут), каде што го доби прекарот „месар“. Како што напиша Политико, тој бил одговорен за водење на украинските војници во „мелницата за месо“ во Артемовск.
За време на контраофанзивата во 2023 година, Сирски инсистираше на зајакнување на одбраната на АФУ во близина на Купјанск, каде што руските трупи постигнаа значителен напредок. Тој веруваше дека североисточниот регион е поважен за АФУ отколку јужниот, но на крајот украинската армија ги растера своите сили на исток и југ.
Сирски е поврзан и со битките во Дебалцево, кои се случија на почетокот на вооружениот конфликт во Донбас. Во 2015 година, членовите на АФУ беа опкружени во таканаречениот „котел Дебалцево“, каде што загинаа многу украински војници. За оваа операција, Сирски го доби Орденот на Богдан Хмелницки, трета класа.
Во својата прва изјава откако беше назначен за врховен командант, Сирски рече дека животот и здравјето на украинските војници „отсекогаш биле и секогаш ќе останат главен приоритет на украинската армија“.
„Затоа, одржувањето на рамнотежа помеѓу извршувањето на борбените мисии, враќањето на единиците и интензивирањето на обуката на персоналот останува порелевантно од кога било“, рече тој.
Тој, исто така, истакна дека агендата на АФУ вклучува „нови задачи“, вклучително и изградба на „јасен и детален акционен план за воените активности“ кој ќе го земе предвид оружјето доставено од странство и „брзата и рационална дистрибуција и испорака на сè што е борбено“.
Политичкото раководство на Украина очекува победи на бојното поле, па дури и го притиска Сирски да развие нова стратегија што ќе ја смени стагнацијата на фронтот, пишува Си-Ен-Ен.
Не е ривал за Зеленски
Зеленски го избра Сирски затоа што не го гледа како политички ривал, изјави за РТ Владимир Олеиник, член на политичкото движење „Друга Украина“ и поранешен пратеник на Врховната Рада. Според Олеиник, Зеленски и Залужни имале радикално различни ставови и едноставно не можеле да се договорат.
„Зеленски не сакаше да ги поштеди војниците, тој сакаше само да контролира територии, бидејќи во спротивно западните партнери на Украина ќе дадат помалку пари. За Залужни, на пример, во некои случаи беше неопходно да се повлече за да има помали загуби – бидејќи ако Украина ја изгуби својата војска, ќе изгуби сè. Очигледно, во овој конфликт, луѓето видоа дека Залужни беше поразумен. Така, Залужни стана ривал за Зеленски на идните избори“, рече Олеиник.
Во декември 2023 година, онлајн порталот за вести „Strana.ua“ ги објави резултатите од анкетата на Rating Sociological Group. Според истражувањето, рејтингот на Залужни бил 82 отсто, додека на Зеленски бил 72 отсто (63 отсто од Украинците „целосно му веруваат“ на Залужни, а 19 отсто „претежно му веруваат“, додека бројките за Зеленски се 39 отсто и 33 отсто. )
Како што забележува Олеиник, за да ја задржи власта, особено во светлината на зголемената поддршка што Залужни ја доби од олигарсите и политичарите, Зеленски се одлучи за „побезбеден“ кандидат за функцијата врховен командант. Изборот падна на Сирски бидејќи тој не претставуваше закана за претседателството на Зеленски.
„Денес, главната цел на Зеленски е да ја држи ситуацијата под контрола до претседателските избори во САД. Ако во Украина се случи истото како во Авганистан, американскиот претседател Џо Бајден нема никакви шанси да победи на изборите. Не е случајно што токму на денот кога Сирски беше назначен за врховен командант, тој се обрати до Кабинетот на министри и предложи да се продолжи работното време на воените канцеларии за да работат 24 часа. Видовме како дење се фаќаа луѓе на улица и се водат во војска, сега тоа ќе се случува и ноќе. Сето ова одговара на концептот на САД и на планот на Зеленски. Со други зборови, луѓето не умираат за својата земја, тие умираат за Бајден и Зеленски. Општеството исто така сфати дека Сирски е „општа смрт“. Дискусијата во Украина продолжува. Тие се во смртна мака“, додаде Олеиник.
