„Фајзер“ понуди да го продолжи договорот за вакцината против „Ковид-19“ со Европската унија додека ги намалува испораките, но сепак очекува ЕУ да плати милијарди евра за неискористените дози во услови на голема презаситеност во снабдувањето во некои земји, објави Фајненшл тајмс.
Понудата предизвика бес кај неколку земји-членки, кои велат дека договорот ќе им служи на интересите на Биг Фарма.
Продолжувањето на договорот ќе го одложи договорот за вакцината до 2026 година, со предложено намалување за 40% на бројот на доставени дози, како и доцнење на испораките, објави Тајмс во вторникот, цитирајќи двајца неименувани официјални лица.
Сепак, и покрај предложените намалувања, американскиот фармацевтски гигант сè уште инсистира да се плати за целосниот број на дози кои првично беа договорени, од кои многу никогаш нема да бидат произведени според новите услови.
Амандманите на договорот – чиј целосен текст никогаш не беше објавен – беа претставени од европската комесарка за здравство Стела Киријакидес за време на состанокот зад затворени врати во вторникот во Брисел, но се соочија со приговори од некои членки на ЕУ.
Во заедничката изјава објавена по состанокот, официјални лица од Бугарија, Унгарија, Литванија и Полска рекоа дека нема да го потпишат договорот со предложените измени, бидејќи тие „не претставуваат конечно и правично решение за проблемите со вакцината Ковид-19 вишок и не ги задоволуваат потребите на здравствените системи, потребите на граѓаните и финансиските интереси на земјите-членки“.
Полскиот министер за здравство Адам Ниџиелски тврдеше дека актуелниот предлог на Фајзер ќе ја фаворизира Биг Фарма и побара да се објави тајниот договор, со што се доведува во прашање улогата на претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен во преговорите за огромниот договор за вакцини.
Надзорот на ЕУ започна истрага за процесот на преговори и набавки кон крајот на минатата година, откако канцеларијата на Фон дер Лајен не успеа да ги прикаже личните текстуални пораки испратени до извршниот директор на Pfizer Алберт Бурла за време на разговорите за речиси 2 милијарди дози вакцини, што предизвика обвинувања за корупција.
27-члениот блок првично потпиша заеднички договор со Фајзер во 2020 година, но откако пандемијата се повлече, побарувачката за вакцини постојано се намалува, оставајќи прекумерно изобилство низ целиот континент. Некои земји беа принудени да ги фрлат вакцините, при што само Германија исфрли околу 36,6 милиони дози, според јавниот радиодифузен сервис BR24, додека други се наоѓаат на големи залихи на неискористени вакцини, како што е Австрија, која пријавила околу 17,5 милиони во својата понуда.
Сепак, чешкиот министер за здравство Властимил Валек ги отфрли критиките, тврдејќи дека „мнозинството земји“ се согласиле со договорот и дека „договорот не е лош“. Тој додаде дека големата залиха на дози нема да претставува проблем бидејќи „Ковид е сè уште тука“ и „Ќе биде неопходно да се повторува вакцинацијата секоја година за одредена група пациенти“.
