Во Босна и Херцеговина стапија на сила сите измени на изборниот закон во оваа земја што ги наметна високиот претставник Кристијан Шмит на крајот на март, додека Централната изборна комисија (SIP) се очекува следната седмица да распише локални избори, кои треба да се одржат во октомври, потсетуваат во петокот локалните медиуми.
Со својата одлука да наметне измени на изборниот закон усвоена на 26-ти март, Шмит истовремено остави можност политичарите во БиХ самите да се договорат за измените на изборните правила и да обезбедат нивно усвојување во државниот парламент до 19-ти април, а доколку тоа не биде случајот, промените што ги донесе автоматски ќе стапат во сила и ќе се применат во целост.
Од SIP најавија дека на седницата на тоа тело следната седмица ќе донесат одлука за распишување на локалните избори кои треба да се одржат на 6-ти октомври. Потоа ќе се избираат нови градоначалници и челници на општините и општинските и градските совети.
Локалните избори годинава треба да се одржат според новите правила наметнати од Шмит, но Република Српска којашто неговото именување на функцијата го смета за нелегални, не е задоволна со тоа, па парламентот на овој ентитет донесе посебен изборен закон кој сѐ уште не е стапен на сила бидејќи во тек е процесот на преиспитување на законитоста или уставноста.
Со одлуката на Шмит, меѓу другото, беа воведени одредби со кои се воведува електронски надзор на избирачките места, но поради кратките рокови, новата технологија ќе биде во употреба во октомври само на ограничен број локации каде што ќе се гласа.
Локалните изборни комисии ќе бидат наводно деполитизирани, бидејќи нивните претседатели ќе ги именува SIP, лицата осудени за воени злосторства повеќе нема да можат да се кандидираат за функцијата.
Клучното прашање во изборниот систем на БиХ, кое се однесува на начинот на избор на членови на Претседателството на БиХ, сѐ уште не е решено и покрај инсистирањето на најголемата партија на хрватскиот ентитет HDZ BiH.
Следната седмица, Советот на министри на БиХ треба повторно да го разгледа предлогот на изборниот закон, за кој претходно разговараа лидерите на партиите од владејачката коалиција, а кој содржи барање да се обезбеди нов начин на избор на хрватскиот член на Претседателство на БиХ и ќе оневозможи мајоризација на Хрватите од страна на Бошњациа, но нема изгледи за тоа во овој момент да се постигне конечен договор.
Министерот за надворешни работи на БиХ, Елмедин Конаковиќ, на почетокот на оваа седмица изјави дека бошњачките министри нема да го поддржат позитивното мислење на Министерството за правда за новиот изборен закон доколку се сведе само на промени во начинот на избор на членови на државниот врв од редовите на Хрватите.
„Ако има нешто во тој текст во врска со ‘случајот Комшиќ’, секако дека нема да гласаме, нека не ни носат и нека ни испраќаат таков закон“, рече Конаковиќ, чија теза е дека е за измени на законот и усвојување решенија според кои на новиот начин би се спрвеле општите избори во 2026 година, неопходна промена на Уставот, за што во моментов не постои неопходно мнозинство во парламентот.
Бошњачките власти продолжуваат да бараат тоа да биде дел од сеопфатното решение кое ќе обезбеди спроведување на сите пресуди на Европскиот суд за човекови права, со кои се утврди дискриминација на граѓаните на БиХ во изборниот процес врз основа на нивната етничка припадност или место на живеење. Но српскиот, пред сѐ, како и хрватскиот ентитет, сметаат дека тоа е нарушување на одредбите од Дејтонскиот мировен договор кој, според нив, не ја предвидува унитарноста на БиХ во која мнозинството во целата Федерација ќе го сочинуваат Бошњаците.
