Европската комисија во четвртокот ја продолжи лиценцата за употреба на глифосат, најчесто користениот хербицид во светот, за десет години, откако земјите-членки повторно не се договорија за предлогот.
„Глифосатот беше целосно ре-анализиран во ригорозен процес кој траеше четири години (меѓу 2019 и 2023 година) и зеде предвид значителен број научни информации. И претходната и сегашната проценка не идентификуваа критични проблеми“, се вели во соопштението на Комисијата.
Малку порано во четвртокот предлогот на Комисијата за продолжување на лиценцата за употреба на глифосат до 2033 година не го доби потребното квалификувано мнозинство на Комисијата за жалби, ниту за, ниту против, а потоа Комисијата одлучи да донесе сопствена одлука. Сегашната лиценца истекува на 15 декември 2023 година.
За одлука на Комитетот е потребно квалификувано мнозинство, односно за тоа мора да гласаат најмалку 55 отсто од земјите-членки или 15 од нив кои претставуваат најмалку 65 отсто од вкупното население на ЕУ.
Во средината на октомври, Постојаниот комитет за растенија, животни, храна и добиточна храна (SCOPAFF), исто така, не успеа да го добие потребното квалификувано мнозинство за да го одбие или прифати предлогот и затоа предлогот беше упатен до Комитетот за жалби, кој исто така не беше во можност да донесе одлука.
Тоа е акт за спроведување што Комисијата може да го донесе, но со контрола на земјите-членки. Оваа постапка во жаргонот на ЕУ се нарекува комитологија. Оваа контрола ја вршат земјите-членки преку посебни комитети составени од претставници на владите на земјите-членки и со кои претседава претставник на Комисијата.
„Согласно правилата за комитологија, во отсуство на квалификувано мнозинство на Апелациониот одбор, Комисијата е законски обврзана да донесе одлука пред истекот на важечкото овластување (15 декември 2023 година)“, наведуваат од Комисијата.
Се додава дека Европската агенција за безбедност на храната (EFSA) не идентификувала критични области кои би направиле неопходно да се спречи обновувањето на одобрението.
Употребата на глифосат е многу контроверзна. Меѓународната агенција за истражување на ракот смета дека глифосатот е веројатно канцероген за луѓето, што не е договорено од Европската агенција за безбедност на храна, Европската агенција за хемикалии и националните власти на земјите-членки на Европската унија. Од друга страна, агрохемиската индустрија силно се залага за континуирана употреба на глифосат.
Пратеничката група на Зелените во Европскиот парламент во четвртокот ја повика Комисијата „да ги земе предвид убедливите научни докази за опасностите од употребата на глифосат за човековото здравје и природата и да ја забрани неговата употреба“.
Потпретседателот на Комитетот за животна средина, холандскиот претставник на Зелените, Бас Ајкхоут, истакнува дека пред шест години Европската унија ја продолжи лиценцата за употреба на глифосат на пет години и дека тогаш било договорено користењето на овој пестицид постепено ќе се намалува во тој период. Минатата година дозволата беше привремено продолжена за една година.
„Одлуката покажува дека Комисијата не само што го игнорира принципот на претпазливост, туку и легитимните грижи на многу европски граѓани. Не треба вака да се коцкаме со нашата биолошка разновидност и јавно здравје“, рече Ајкхоут.
