15.8 C
Skopje
петок, април 26, 2024

Германската дипломатка Штајнакер: Апсурдно е да се тврди дека македонскиот јазик е дијалект на бугарскиот

Гудрун Штајнакер, поранешен заменик-амбасадор на Германија во Софија во анализа за Дојче Веле тврди дека е апсурдно да се тврди дека макаедонскиот јазик е дијалект на бугарскиот.

Бојко Борисов неодамна со право потсети дека во 2006 година неговата партија ГЕРБ е основана со солидна помош од Германија – главно од фондацијата Ханс Зајдел, која е поврзана со баварскиот ХСС. Дури и името на партијата е измислено од советниците на ХСС.

Причината: Западот бараше алтернатива, откако стана јасно дека дури и по пристапувањето во ЕУ во 2007 година, Бугарија остана заглавена во корупција и криминал. Надежите беа врзани не само за Бојко Борисов, туку и за пробивот на Цветан Цветанов, кој долго време беше десна рака на поранешниот градоначалник на Софија и ја презеде функцијата министер за внатрешни работи по изборите на ГЕРБ во 2009 година. Во меѓувреме, Цветанов, кој исто така беше вмешан во корупција, тргна по својот пат, а отрезнува билансот на состојба на долгото владеење на ГЕРБ. Иако се подмладени, елитите во земјата останаа де факто исти. И тие продолжуваат да го делат не само богатството на земјата, туку и фондовите на ЕУ. Не е ни чудо што последниот извештај за напредокот на Бугарија дава мрачна слика. Изненадувачки, извештајот од претходната година беше значително пооптимистички. Дали состојбата се влоши за само една година?

Оваа година видовме десетици илјади луѓе во Бугарија кои со месеци протестираа против владата. И иако не успеаја вистински да го разнишаат, победата на ГЕРБ на следните избори во никој случај не е сигурна. За да ја задржи власта, на Борисов му се потребни сојузници. И ги наоѓа во лицето на Обединетите патриоти, кои можат да се надеваат на релативно мала, но стабилна поддршка меѓу гласачите. Затоа, набљудувачите сметаат дека одлуката за блокирање на разговорите за членство на Македонија во ЕУ е водена пред се од домашни политички размислувања.

Бугарија ја повикува Македонија официјално да признае дека македонскиот јазик е едноставно бугарски дијалект. Сепак, ова де факто и помага на националистичката опозиција во Македонија ВМРО-ДПМНЕ, која сега триумфално тврди дека премиерот Зоран Заев повторно нема да започне преговори за членство во ЕУ.

И тврдењето дека македонскиот јазик е само дијалект на бугарскиот јазик тешко може да се надмине во неговиот апсурд. Како што денешниот бугарски јазик се формирал со појавата на државноста како стандарден јазик заснован на разни дијалекти, така и македонскиот јазик е создаден по крајот на Втората светска војна од писателот Блаже Конески врз основа на бројни дијалекти што се зборувале на денешната територија на Македонија. Да, точно е дека македонскиот јазик како официјален јазик потекнува релативно доцна, но тој е подеднакво важен како и другите подоцнежни кодифицирани национални јазици во Европа.

Еден пример: денешниот стандарден норвешки Бокмаал потекнува од 19 век врз основа на постариот Риксмаал и по независноста на земјата во 1905 година врз основа на јазикот што се зборува во новата престолнина Кристијанија (Осло). Дотогаш, во Норвешка пишувале на дански јазик. Но, денес никој не го доведува во прашање постоењето на норвешкиот јазик.

Затоа, барањето на Бугарија до Македонија е навредливо, провокативно, ненаучно, нереално. Многу транспарентен потфат, мотивиран од домашни политички причини. И германската влада мора да го искористи своето претседателство со ЕУ за да ја убеди бугарската влада и особено премиерот и лидер на ГЕРБ, чие име дефинира „европско“, да ја преземе одговорноста за Европа и да им остави на експертите да ги решаваат споровите околу историјата и јазикот. Политичката елита во Бугарија треба да се погрижи за нешто сосема друго – конечно да ги напишат своите домашни задачи во борбата против корупцијата, напиша Штајнакер во анализата.

Гудрун Штајнакер беше заменик-амбасадор на Германија во Софија од 2006 до 2009 година и амбасадор во Скопје од 2011 до 2014 година. Од 1991 до 1995 година работела и во германската амбасада во Норвешка.

Aнализата ја објави Дојче Веле.