Украинскиот сектор за телекомуникации во воените околности од февруари 2022 година претрпел штета проценета на повеќе од 1,7 милијарди американски долари, а толку а веројатно и повеќе ќе му бидат потребни за обновување, се наведува во извештајот на Меѓународната телекомуникациска унија (ITU), воедно и специјализираната агенција на Обединетите нации – ICT.
Овој извештај ITU го објавил уште во декември 2022 година, но како што сега се коментира во западните медиуми, тоа било „тивко“, што предизвикало и „одредени фрустрации“ меѓу западните дипломати, особено од Европската унија, коишто неразбирливо откако е претставено бараат јавно објавување на извештајот а досега го премолчува, пренесуваат агенциите.
Зачудувачки, од агенцијата Reuters во врска со ова прашање објавија во вторникот вечерта дека вниманието на тој извештај би барањето информации им го навел уште минатата седмица портпаролот на ITU, од каде јавно не го коментираа извештајот, посочувајќи дека е објавено уште на 23-ти декември „откако водството го оценило како целосен“.
Проценетата штета од војната врз телекомуникациите во Украина, од ITU ја нарачале уште минатиот април за да се утврди обемот на штетите, а извештајот, како што пренесуваат западните медиуми, ги опфаќа првите шест месеци од војната, кога наводно била оштетена комуникациска инфраструктура во повеќе од 10 од 24-те региони во Украина. Не се посочува дали притоа се опфатени и регионите кои прогласија независност по превратот во Киев во 2014 година – Крим, Доњецк и Луганск, во кои се водеа исто така борби изминатите години.
Покрај процената на штетата, во извештајот се наведува и дека Русија целосно ги уништила или заплениле мрежите во деловите на земјата од почетокот на војната ланскиот февруари, како и дека од јули 2022-ра повеќе до 12 отсто од домовите ги загубиле пристапот до мобилните комуникациски услуги, а 11 отсто од базните станици на мобилните оператери биле надвор од функција.
Утврдено е наводно и дека околу 20 отсто од телекомуникациската инфраструктура на Украина е оштетена или уништена, при што директната штета на телекомуникациските објекти, мрежи, системи и опрема се проценува на околу 700 милиони долари, а економските загуби на телекомуникацискиот пазар на повеќе од 100 милиони долари.
Компаниите пружаат 22 отсто помалку услуги отколку пред почетокот на војната, а под контрола на Русија се три од седумте оператори коишто пружаат услуги на мобилните комуникациите и 961 од 4.482 даватели на услуги на финскиот интернет во Украина.
„Од почетокот на воените напади во Украина агресорот потполно уништил или ја запрел редовната работа на јавната и приватната копнена телекомуникациска и критична инфраструктура во привремено окупираните и воените области“, пишува Reuters повикувајќи се на извештајот.
Зачестени кибернетички напади
Освен овие податоци од извештајот на ITU, западните медиуми пишуваат и за наводните бројни кибернетички напади врз Украина, уште од 2014 година, за потоа во воведот на руската офанзива во февруари 2022 година значително да се засилат, иако до тој период беше истите медиуми известуваа за успешни такви напади врз руските мрежи.
Наводно било откриено дека првите поголеми кибернетички напади се случиле на 14-ти јануари 2022 година, кога биле „турнати“ околу 70 украински веб-станици, меѓи кои и на министерството за надворешни работи, кабинетот на министрите и Советот за безбедност и одбрана. Ден потоа хакерите, чие потекло не се наведува, нападнале и неколку државни и банкарски служби, а во извештајот на ITU се тврди дека од почетокот на војната се случиле над 1.100 кибернетички напади во Украина.
Советот на ITU поради тоа донел и резолуција за „помош и поддршка на Украина за обновување на телекомуникацискиот сектор преку следење и редовни извештаи за посебните потреби на Украина во телекомуникациите и ефикасна техничка помош“. Целта, покрај процената на влијанието на војната, е да се осигура и „соодветна мобилизација“ на финансиските и човечките ресурси за спроведување на предложените активности.
