Земјите на НАТО треба да бидат помалку загрижени за нуклеарниот капацитет на Русија и стационирање на трупи во близина на нејзината граница на постојана, а не на ротациона основа, тврди претседателот на Литванија, додека неговата нација е домаќин на самитот на воениот блок предводен од САД.
„Со оглед на тоа што Русија презема активни чекори за распоредување тактичко нуклеарно оружје во Белорусија, конечно треба да го прогласиме за мртов овој основачки акт НАТО-Русија“, изјави Гитанас Наузеда за весникот „Тајмс“.
Тој мислеше на договорот од 1997 година меѓу Алијансата и Русија, кој вклучува забрана за распоредување постојани воени контингенти блиску до руска територија. Москва тврди дека НАТО долго време го прекршува духот на договорот со ротирање воени мисии во Источна Европа и игнорирање на руските поплаки за тие распоредувања.
Литванија бара да биде домаќин на 4.000 германски војници на постојана основа. Наузеда тврдеше дека Основачкиот акт „сè уште го контаминира размислувањето во некои од главните градови на Нато“ и го држи сојузот „во сивата зона на стратешка амбивалентност“.
Руското стационирање на нуклеарно оружје во сојузничката Белорусија беше најавено претходно оваа година, при што страните тврдеа дека тоа е направено на барање на Минск. САД со децении го чуваат своето нуклеарно оружје во ненуклеарни држави, вклучувајќи ги Германија, Италија, Шведска и Турција.
Западните власти го отфрлија рускиот потег како дел од наводната „нуклеарна уцена“ од претседателот Владимир Путин. Белорусија го наведе зголеменото присуство на НАТО во регионот како причина зошто побара од Русија да распореди нуклеарно оружје на нејзина територија.
Москва вели дека САД и нивните сојузници започнале прокси војна против неа, при што Украина служи како една од нејзините алатки. Таа го смета проширувањето на НАТО во Европа, што беше направено со кршење на ветувањата дадени во 1980-тите и 1990-тите години, како голема закана за нејзината национална безбедност.
Една година пред да избијат отворените непријателства, Русија се обиде да ја смири претстојната криза со преговарање за отстапки од воениот сојуз, но предлогот беше отфрлен.
Литванија е меѓу членките на НАТО кои се залагаат на Украина да ѝ се понуди пат за брз пристап за време на самитот оваа недела во Вилнус. Таквиот потег „ќе ја зајакне украинската држава и особено ќе го зајакне нивниот борбен дух“, тврди Наузеда.
