Планерите на НАТО ја ажурираат американската програма за „нуклеарно споделување“ за да ги земе предвид повеќето европски сојузници кои планираат да купат заеднички ударни борбени авиони Ф-35, изјави оваа недела директорот за нуклеарна политика на воениот блок.
Борбениот авион од петтата генерација на „Локхид Мартин“ беше прифатен од повеќе сојузници на САД, вклучувајќи ја и неодамна Германија, и покрај сопствените сомневања на Пентагон за програмата.
„Ние се движиме брзо и бесно кон модернизацијата на Ф-35 и ги вградуваме во нашето планирање и вежбање“, рече во средата Џесика Кокс, директор на директоратот за нуклеарна политика на НАТО во Брисел, додавајќи дека „До крајот на деценијата, повеќето ако не и сите наши сојузници ќе преминат“ на F-35.
Нејзините забелешки доаѓаат еден месец откако Берлин рече дека Германија ќе ги замени своите застарени авиони Торнадо со Ф-35, обврзувајќи се да купи до триесетина.
Кокс рече дека од другите сојузници на НАТО кои моментално управуваат со Ф-35, како што се Полска, Данска и Норвешка, може да биде побарано да поддржат мисии за споделување нуклеарно оружје во иднина, додавајќи дека НАТО „исто така ќе има одредени оперативни предности со Ф-35 бидејќи ќе има можности за подобрено вмрежување и интеграција низ силите“.
Покрај Германија, Белгија, Холандија, Италија и Турција моментално се домаќини на околу 150 американско нуклеарно оружје – главно гравитациони бомби Б-61, наменети да се носат од помали ловци-бомбардери како Торнадо или Ф-16 – според според проценките на британскиот тинк-тенк Chatham House.
Финска и Шведска неодамна изразија желба да се приклучат на НАТО, а Хелсинки веќе најави дека ќе купи околу 60 F-35 на почетокот на февруари. Русија одговори велејќи дека ќе биде принудена соодветно да репозиционира дел од своите војници и нуклеарното одвраќање.
САД првпат распоредија некои од своите нуклеарни бомби во Европа во 1960-тите. Завршувањето на оваа програма беше високо на листата на безбедносни барања што Москва им ги претстави на САД и НАТО во декември 2021 година, кои беа отфрлени во јануари – еден месец пред ескалацијата на непријателствата во Украина.
Ф-35 првично беше предложен како рентабилен модуларен дизајн кој може да замени повеќе постари модели во служба со американските воздухопловни сили, морнарицата и маринците. Во реалноста, тој се претвори во три различни дизајни со проект кој чини над 1,7 трилиони долари, најскапата програма за оружје во историјата на САД.
Генералот Чарлс К. Браун Џуниор го спореди F-35 со спортски автомобил од „висока класа“, Ферари што се вози само во недела, и наместо тоа бараше предлози за „чист дизајн“ на млаз од „5-та генерација минус“. Повеќе американски медиуми го окарактеризираа неговиот предлог како „премолчено признание“ дека програмата на Ф-35 не успеала.
