Последните предлози на украинскиот претседател Володимир Зеленски за тоа како да се прекинат борбите во Украина сè уште не се основа за мировно решение, но тие содржат некои надежни насоки кон тоа. Тие треба да ја формираат почетната точка на преговорите на администрацијата на Трамп, со Москва и со Киев.
Две точки се особено фундаментални. Првиот е признанието на Зеленски дека областите во Украина кои сега ги држи Русија ќе останат под де факто контрола на Русија. Нема да има украинско или западно правно признавање на руските анексии, но прашањето ќе биде оставено на идни преговори.
Подеднакво важно е признавањето на Зеленски дека иако неговата влада силно посакува членство во НАТО или „чадор на НАТО“ за 80 отсто од Украина што не е окупирана од Русија, „никој не го понудил тоа“. Малку веројатно е дека Трамп ќе го стори тоа. Прифаќањето на нова членка на НАТО бара и едногласна согласност од постојните членки. Унгарија секако ќе стави вето и Турција веројатно. А поради внатрешно-политичките кризи, идните политики на Франција и Германија се крајно нејасни.
НАТО ќе треба да и понуди членство на целата земја, вклучувајќи ги и оние делови кои моментално се под руска контрола, вели Зеленски.
„Не можете да дадете покана само на еден дел од земјата“, рече тој, во интервју за Sky News. „Зошто? Затоа што на тој начин ќе препознаете дека Украина е само таа територија на Украина, а другата е Русија“.
Многу луѓе предлагаа прекини на огнот, рече тој, но без механизам за да се спречи Русија повторно да нападне, прекините на огнот беа едноставно премногу опасни.
Само членството во НАТО, рече тој, може да понуди таква гаранција.
Украинскиот претседател веќе изјави дека војната би можела да заврши во наредната година доколку украинските сојузници покажат доволно решителност.
Во меѓувреме, Зеленски сакаше да звучи подготвен да се вклучи со какви било предлози што би можел да ги разгледа новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп.
„Сакам да споделам со него идеи и сакам да ги слушнам од него, неговите идеи“, рече Зеленски.
Украинскиот лидер рече дека ќе испрати тим во наредните денови за да се сретне со претставници на Трамп, вклучително и неодамна назначениот специјален пратеник за Украина, пензионираниот генерал Кит Келог.
Во април, генералот Келог беше коавтор на планот наречен „Америка на прво место: Русија и Украина, кој ќе го замрзне фронтот во Украина и ќе ги притисне и Киев и Москва да седнат на преговарачка маса.
Идната американска воена помош за Украина ќе биде условена од подготвеноста на Киев да влезе во мировни преговори.
Но, во случај на прекин на огнот, Вашингтон ќе продолжи да обезбедува воена помош и „да ја зајакне одбраната на Украина за да се осигура дека Русија нема да напредува понатаму и нема да нападне повторно по прекинот на огнот или мировен договор“.
Според предлозите, членството на Украина во НАТО ќе биде одложено на подолг период.
За Зеленски, ова поставува клучно прашање: какви гаранции за безбедност би била подготвена да понуди администрацијата на Трамп?
„Без НАТО, тоа не е вистинска независност за Украина, бидејќи Путин ќе се врати“, вели Зеленски.
Но, ангажирајќи се со идејата за прекин на огнот и болните територијални жртви, украинскиот лидер прави сѐ за да звучи конструктивно, свесен дека засега нема еквивалентни знаци кои доаѓаат од Москва.
Идејата дека Путин ќе биде подготвен да дозволи кој било дел од Украина да се приклучи на НАТО, засега е незамислива.
