Снабдувањето со природен гас на босанскохерцеговската престолнина Сараево беше обновено во средата наутро, откако вентилите беа исклучени еден ден претходно поради конфликт меѓу компаниите од двата ентитета околу цените и плаќањето на овој извор на енергија, а некои од актерите во таа краткотрајна драма потврдија дека и овојпат се вклучи политиката.
Недељко Елек, директорот на компанијата „Сарајево-гас“ од Источно Сараево, како дел од српскиот ентитет, кој нареди затворање на вентилите, потврди дека тие се повторно отворени во 8 часот, но по политичка наредба, додека за цените и за тоа кој куму е должен ќе се разговара подоцна.
„Претседателот на Република Српска, Милорад Додик, вчера попладнето даде наредба за пуштање гас на Федерацијата БиХ во 8 часот утринава“, рече Елек, со што според Сараево потврдил дека лидерот на босанските Срби целосно контролира сѐ што се случува во тој ентитет.
Елек е член на Сојузот на независни социјалдемократи (СНСД) на Додик и во исто време почесен конзул на Белорусија во БиХ, а претходно постојано се закануваше дека Сараево ќе ги почувствува последиците во случај на непријателско однесување кон Репубика Српска, забележуваат сараевските медиуми.
Нема потврда дека Додик бил вмешан во одлуката за прекин на гасот за Сараево во вторник, а Елек вели дека се одлучил на тоа бидејќи компанијата „Energoinvest“ која го увезува рускиот гас не сакала ја плати последната фактура по цените по којашто тоа го направила порано.
Директорот на „Energoinvest“, Мирза Устамујиќ, кој во јуни беше назначен на оваа функција како член на SDP BiH, ги обвини Елек и неговата компанија за рекетирање, односно дека им наплатувале транспорт на гас по цени кои еднострано ги удвоиле, а за за ова тие не добиле согласност ниту од регулаторната агенција на Република Српска.
Елек во вторникот изјави дека сепак ја постигнал целта бидејќи „Energoinvest“ се согласил да разговара по прекинот на снабдувањето со гас. Додаде дека лично бил против пуштањето гас, но послушал што му рекол Додик, а задоволен е што оваа мини-криза покажала „дека БиХ нема ниту еден пријател, со оглед на тоа што вчера никој не контактирал со нив и не понуди помош“.
Краткорочниот прекин на снабдувањето со гас за Сараево уште еднаш потсети на проблемот што БиХ го има со децении, бидејќи овој извор на енергија се снабдува само преку еден гасовод, од Русија преку Србија. Комплицираната административна структура на Босна и Херцеговина е покрја тоа е подрачјето на Федерацијата, која е и главниот потрошувач изложен на постојани условувања од Република Српска, бидејќи мал и значаен дел од дистрибутивната мрежа поминува низ територијата на тој субјект.
Како излез од ваквата ситуација, долго време се предлага поврзување на Федерацијата Босна и Херцеговина со гасоводната мрежа на Хрватска преку местото Загвозд и Херцеговина, но овој проект наречен „Јужна интерконекција“ сѐ уште постои само на хартија бидејќи партијата на хрватскиот ентитет HZ BiH и нејзините бошњачки партнери во Федерацијата не можат да се договорат за тоа кој ќе го спроведе.
Предлогот постоечката компанија „BH gas“ со седиште во Сараево да го прави ова за HDZ BiH е неприфатлив, бидејќи во неа доминира бошњачки кадар, па владејачката хрватска партија сака проектот да го раководи целосно нова компанија со седиште во Мостар.
САД отворено се спротивставуваат на ова, тврдејќи дека тоа е ирационален пристап, а лидерот на HDZ BiH, Драган Човиќ, постојано е обвинуван за опструирање на проектот и индиректно фаворизирање на руските интереси во регионот.
